Παρασκευή 31 Οκτωβρίου 2008


Δυστυχώς οι άνθρωποι αποκτούν εύκολα μεγάλη παιδεία και, σε ό,τι απαιτείται μονάχα εγκέφαλος διαπρέπουν.
Σε ό,τι όμως απαιτείται να μετέχουν οι αισθήσεις υπνώττουν.
Εξ ου και ο περίφημος διανοητισμός της εποχής μας που αποκόπτει ένα-ένα όσα νήματα μας συνδέουν με την άμεση ζωή και μας καταδικάζει σε πείνα θερμής αγκαλιάς και αληθινών δακρύων.”

Οδυσσέας Ελύτης

Τετάρτη 29 Οκτωβρίου 2008

ΜΝΗΣΘΗΤΙ ΚΥΡΙΕ ......


“Μνήσθητι, Κύριε,
της Αγίας Σου Καθολικής και Αποστολικής Εκκλησίας,
της από περάτων έως περάτων της οικουμένης
και ειρήνευσον αυτήν,
ην περιεποιήσω τω τιμίω αίματι του Χριστού Σου”.

Ο ΟΙΚΟΥΜΕΝΙΚΟΣ ΠΑΤΡΙΑΡΧΗΣ ΣΤΗΝ ΠΑΤΡΑ





Ο Οικουμενικός Πατριάρχης

κ. κ. ΒΑΡΘΟΛΟΜΑΙΟΣ

στην Πάτρα


3 & 4 Νοεμβρίου 2008






ΠΡΟΓΡΑΜΜΑ

Δευτέρα 3 Νοεμβρίου 2008



* Περί ώρα 10.30: άφιξη του Παναγιωτάτου στον Άραξο.
* Ώρα 11.00: Άφιξη στην Κάτω Αχαΐα.
* Ώρα 11:30: Αναχώρηση πρός Πάτρας.
* Ώρα 12.00: Επίσημη υποδοχή στην Πάτρα. Προσφώνηση υπό του Δημάρχου Πατρέων κ. Ανδρέα Φούρα.
* Ώρα 12.45: Δοξολογία στον Ιερό Ναό του Αγίου Ανδρέου Πατρών.
* Θα ακολουθήση το επίσημο Γεύμα το οποίο θα παραθέση η Ιερά Μητρόπολις Πατρών.
* Ώρα 18.30: Επίσκεψη στό Δημαρχείο.
* Τελέτη Αναγορεύσεως του Οικουμενικού Πατριάρχου σέ επίτιμο Δημότη της Πάτρας.
* Ώρα 19.30: Εκδήλωση της Ιεράς Μητροπόλεως προς τιμήν του Οικουμενικού Πατριάρχου στο Συνεδριακό Κέντρο του Πανεπιστημίου Πατρών. Το καλλιτεχνικό προγραμμα θα παρουσιάση η Πολυφωνική Χορωδία Πατρών - Δημοτικό Ωδείο.
* Δείπνο τό οποίον θά παραθέση ο Δήμος Πατρέων.



Τρίτη 4 Νοεμβρίου 2008



* Πατριαρχική Θεία Λειτουργία 7 – 10.30 π.μ. στον Ιερό Ναό Αγίου Ανδρέου Πατρών.
* Μετά τήν Θεία Λειτουργία θα πραγματοποιηθή, υπό του Οικουμενικού Πατριάρχου, η θεμελίωση της Φοιτητικής Εστίας της Ιεράς Μητροπόλεως Πατρών.

ΠΡΩΤΟΚΛΗΤΕΙΑ 2008

Πρωτοκλήτεια 2008
Πρόγραμμα Εκδηλώσεων
3 - 30 Νοεμβρίου


Τρίτη 28 Οκτωβρίου 2008

ΕΙΝΑΙ ΠΑΝΤΑ ΚΟΝΤΑ ΜΑΣ Ο ΘΕΟΣ


ΕΙΝΑΙ ΠΑΝΤΑ ΚΟΝΤΑ ΜΑΣ Ο ΘΕΟΣ

Πόσες φορές! Πόσες φορές τα μαύρα σύννεφα της λύπης σκοτεινιάζουν τον ορίζοντα της ψυχής μας! Πόσες φορές το πρόσωπο σκυθρωπάζει και τα δάκρυα του πόνου καυτά κυλούν από τα μάτια μας!
Πάλι δύσκολα τα πράγματα. Πάλι στενά όλα. Τίποτε δεν πάει καλά. Δεν μας βοηθούν οι δικοί μας. Μας ξέχασε και ο Θεός! Και καλά κάνει. Τέτοιοι που είμαστε, τέτοια μας πρέπουν...
Είμαστε αδύνατοι οι άνθρωποι και όταν παρουσιασθεί κάποια δοκιμασία, τέτοιες μαύρες σκέψεις αρχίζουν να βασανίζουν το νου και να ταλαιπωρούν την ψυχή μας. Εύκολα τα χάνουμε τότε και απογοητευόμαστε. Είναι και ο ανυποχώρητος εχθρός μας, ο διάβολος, που πάντοτε εκμεταλλεύεται τέτοιες περιστάσεις και ρίχνει τα βέλη του τα “πεπυρωμένα”, παρουσιάζει τα πράγματα πολύ χειρότερα απ’ ότι είναι, απελπίζει την ψυχή και ζαλίζει το νου με την ιδέα ότι ο Θεός μας ξέχασε, δεν υπάρχει Θεός για μας.
Μήπως όμως πολλές φορές παθαίνουμε ό,τι και οι δύο μαθητές του Κυρίου, που το απόγευμα της ημέρας της Αναστάσεως οδοιπορούσαν από τα Ιεροσόλυμα προς ένα χωριό, σε απόσταση περίπου δύο ωρών, με το όνομα Εμμαούς; (βλ. Λουκ. κδ' 13-35).
Είχαν ζήσει όλα τα γεγονότα που συγκλόνισαν τα Ιεροσόλυμα εκείνες τις ημέρες, τις δίκες του Κυρίου ενώπιον των αρχιερέων και του Πιλάτου, τα φρικτά παθήματα, τη σταύρωση και την ταφή του. Κάποιες παράξενες ειδήσεις που άρχισαν να κυκλοφορούν τελευταία, ότι ο Χριστός ζει, δεν τις υπολόγισαν πολύ, δεν μπορούσαν να πιστέψουν ότι ήταν αληθινές. Ήταν απογοητευμένοι από την έκβαση των γεγονότων, είχαν χάσει τις ελπίδες τους και οι ψυχές τους είχαν βυθισθεί σε πέλαγος θλίψεως.
Και τότε “ο Ιησούς εγγίσας συνεπορεύετο αυτοίς”. Τους πλησίασε και άρχισε να βαδίζει στο δρόμο μαζί τους. Τι συμβαίνει; Τι συζητάτε μεταξύ σας “και εστέ σκυθρωποί;” Γιατί αυτή η κατήφεια και η απελπισία στα πρόσωπα σας; Και εκείνοι άρχισαν να εξηγούν, να διηγούνται όσα συνέβησαν εκείνες τις ημέρες στα Ιεροσόλυμα, που κατατάραξαν τις ψυχές τους.
Ήταν σκυθρωποί διότι έχασαν τον Διδάσκαλο. Και Εκείνος ήταν ανάμεσα τους!
Μιλούσαν με πόνο για την απουσία του σ' Αυτόν που ήταν παρών εκεί μπροστά τους.
Έκλαιγαν για τον θάνατο Εκείνου που συνέτριψε τον θάνατο αναστάς εκ νεκρών.
Πόσο θα θέλαμε να ήμαστε εκεί κοντά τους κάπου και να τους φωνάζαμε δυνατά να ξυπνήσουν: Άγιοι άνθρωποι του Θεού, μαθητές του Κυρίου, ανοίξτε τα μάτια σας να δείτε, ότι Αυτός που θάψατε νεκρό, είναι μπροστά σας ζωντανός, Αυτός που θεωρείτε απόντα είναι παρών ανάμεσα μας. Δεν σας ξέχασε, δεν σας αφήνει μόνους σας να σβήνετε στον πόνο. Είναι κοντά σας και σας μιλά. Γι’ αυτό και αισθάνεστε να παρηγορείται η καρδιά σας. Γι’ αυτό νιώθετε να υποχωρεί ο πόνος σας, να φεύγουν τα σύννεφα απ' την ψυχή σας και ένας ήλιος λάμπει τώρα καθαρός και ολοφώτεινος μπροστά σας και βάλσαμο παρηγοριάς ρίχνει στο βάθος της καρδιάς σας.
Ασφαλώς οι δύο μαθητές του Κυρίου, όταν θα έφερναν στη μνήμη τους αργότερα το γεγονός, θα απορούσαν με τον εαυτό τους: Πως δεν Τον καταλάβαμε τότε; Γιατί να δυσκολευθούμε να Τον αναγνωρίσουμε, αφού “η καρδία ημών καιομένη ην εν ημίν”, καθώς μας μιλούσε στο δρόμο και ένιωθε στα βάθη της η ψυχή μας ότι δεν ήταν ένας απλός συνοδοιπόρος Εκείνος, ότι δεν μπορούσε να ήταν άλλος παρά ο αναστημένος Χριστός;
Πόσες φορές παθαίνουμε τα ίδια και μείς! Μας ξέχασε ο Θεός, λέμε, ενώ ο Θεός είναι δίπλα μας! Όχι βέβαια για να παρακολουθεί αδιάφορος τη δυσκολία μας. Είναι δίπλα μας και μας φροντίζει, μας μιλά, μας ενισχύει και παρηγορεί και δίνει δύναμη ν' αντέχουμε στη δυσκολία, στη θλίψη που μας ταλαιπωρεί.
Είναι δίπλα μας, αλλά δεν “διηνοίχθησαν” ακόμη οι οφθαλμοί μας. Δεν βλέπουμε συνεπώς καθαρά την πραγματικότητα. Η ομίχλη της δυσπιστίας μειώνει την ορατότητα, θολώνει τους ορίζοντες και πνίγει τις ελπίδες της ψυχής μας. Δεν βλέπουμε τότε ούτε τον Θεό που στοργικά παρακολουθεί και δυναμικά επεμβαίνει, ούτε τον διάβολο που πάντοτε πολεμεί και με πανουργία παρεμβαίνει.
Όταν όμως ανοίξουν τα μάτια μας, όταν το φως της πίστεως φωτίζει τους δρόμους μας, βλέπουμε τον Θεό κοντά μας και τότε που Εκείνος γίνεται “άφαντος” για τους σωματικούς μας οφθαλμούς.
Αυτό συνέβη με τους δύο μαθητές του Κυρίου που πορεύονταν στην κώμη Εμμαούς. Όταν στο τραπέζι τους ο Κύριος ευλόγησε τον άρτο, τον έκοψε και τον προσέφερε, άνοιξαν τα μάτια τους “και επέγνωσαν αυτόν”. Τον αναγνώρισαν. Αυτός όμως την ώρα εκείνη “άφαντος εγένετο άπ' αυτών”. Χάθηκε από μπροστά τους. Αλλά η αιφνίδια αυτή εξαφάνιση δεν τους απογοήτευσε. Έτρεξαν αμέσως στα Ιεροσόλυμα να πουν στους άλλους μαθητές ότι ο Κύριος ζει, ότι ανέστη εκ νεκρών και Τον είδαν με τα μάτια τους και Τον άκουσαν και μίλησαν μαζί του.
Και μείς κάποτε τον είδαμε τον Θεό. Αισθανθήκαμε την παρουσία του κοντά μας, την παντοδύναμη προστασία και τη θαυμαστή πρόνοια και επέμβαση του στη ζωή μας. Αν κατόπιν τα πράγματα δυσκόλεψαν, δεν σημαίνει αυτό ότι ο Θεός μας ξέχασε και έπαυσε πια να υπάρχει για μας.
Δεν είναι νεκρός ο Θεός μας, αδελφέ. Είναι Θεός ζωντανός, αληθινός, αθάνατος. Που πάντοτε, είτε το καταλαβαίνουμε είτε όχι, βρίσκεται κοντά μας, έτοιμος να βοηθήσει, να ενισχύσει, να στηρίξει την ταλαιπωρημένη μας ψυχή.
Γι' αυτό ποτέ μην κουραστείς από τον κόπο και τις δυσκολίες της ζωής. Ποτέ μην αφήσεις την ψυχή σου ν' απελπισθεί και να λυγίσει κάτω από το βάρος των θλίψεων.
Ποτέ μην πεις: με ξέχασε ο Θεός.
Δεν μπορεί ποτέ να μας ξεχάσει ο Θεός. Είναι πάντα κοντά μας ο Θεός. Γιατί είναι Θεός αγάπης, πατέρας στοργικός.

( περιοδικό “Ο ΣΩΤΗΡ”, 1 Οκτωβρίου 2008 )

ΑΡΧΗ - Δι' ευχών των Αγίων Πατέρων ημών.


28η Οκτωβρίου 2008

Δι’ ευχών των Αγίων Πατέρων ημών,
Κύριε Ιησού Χριστέ, ο Θεός ημών,
ελέησον ημάς.


“ Ιδού καθέστακά σε σήμερον
επί έθνη και επί βασιλείας
εκριζούν και κατασκάπτειν
και απολλύειν
και ανοικοδομείν
και καταφυτεύειν ”.

(Ιερεμίας α΄ 10)

“ Eκείνο, δια του οποίου δυνάμεθα να δοκιμάσωμεν εις ποίον σημείον ευρίσκεται η πνευματική μας κατάστασις, είναι το να εξετάσωμεν εν τοις πράγμασι ποίαι είναι αι διαθέσεις μας προς τον Χριστόν και προς τους αδελφούς μας και που έλκεται περισσότερον η καρδία μας εις τον κόσμον τον παρόντα ή εις τον μέλλοντα.”

Παναγιώτης Τρεμπέλας
(Υπόμνημα εις το κατά Λουκάν Ευαγγέλιον σελίδα 522)

Δευτέρα 27 Οκτωβρίου 2008

Άσμα ηρωικό και πένθιμο - Οδυσσέα ΕΛΥΤΗ




Από το
'Aσμα ηρωικό και πένθιμο
για τον χαμένο Ανθυπολοχαγό της Αλβανίας

ΟΔΥΣΣΕΑ ΕΛΥΤΗ



΄Ηταν ωραίο παιδί. Την πρώτη μέρα που γεννήθηκε
σκύψανε τα βουνά της θράκης να φανεί
στους ώμους της στεριάς το στάρι που αναγάλλιαζε,
σκύψανε τα βουνά της Θράκης και το φτύσανε
μια στο κεφάλι, μια στον κόρφο, μια μες το κλάμα του,
βγήκαν Ρωμιοί με μπράτσα φοβερά
και το σηκώσαν στου βοριά τα σπάργανα.
Ύστερα οι μέρες τρέξανε, παράβγαν στο λιθάρι,
καβάλλα σε φοραδοπούλες χοροπήδηξαν,
ύστερα κύλησαν Στρυμόνες πρωινοί
ώσπου κουδούνισαν παντού οι τσιγγάνες ανεμώνες
κ' ήρθαν από της γης τα πέρατα
οι πελαγίτες οι βοσκοί να παν των φλόκων τα κοπάδια
εκεί που βαθιανάσαινε μια θαλασσοσπηλιά,
εκεί που μια μεγάλη πέτρα εστέναζε!

Hταν γερό παιδί,
τις νύχτες αγκαλιά με τα νεραντζοκόριτσα
λέρωνε τις μεγάλες φορεσιές των άστρων,
ήταν τόσος ο έρωτας στα σπλάχνα του
που έπινε μέσα στο κρασί τη γέψη όλης της γης,
πιάνοντας ύστερα χορό μ' όλες τις νίφες λεύκες
ώσπου ν' ακούσει και να χύσ' η αυγή το φως μες στα μαλλιά του,
η αυγή, που μ' ανοιχτά μπράτσα τον έβρισκε
στη σέλλα δυό μικρών κλαδιών να γρατσουνάει τον ήλιο,
να βάφει τα λουλούδια
ή, πάλι, με στοργή να σιγονανουρίζει
τις μικρές κουκουβάγιες που ξαγρύπνησαν...
Α! τι θυμάρι δυνατό η ανασαιμιά του!
Τι χάρτης περιφάνιας το γυμνό του στήθος,
όπου ξεσπούσαν λευτεριά και θάλασσα!...

Hταν γενναίο παιδί.
Με τα θαμπόχρυσα κουμπιά και το πιστόλι του,
με τον αέρα του άντρα στην περπατηξιά,
και με το κράνος του -γιαλιστερό σημάδι
(φτάσανε τόσο εύκολα μες στο μυαλό
που δεν γνώρισε κακό ποτέ του)
με τους στρατιώτες του ζερβά-δεξιά
και την εκδίκηση της αδικίας μπροστά του.
-Φωτιά στην άνομη, φωτιά!
Με το αίμα πάνω από τα φρύδια
τα βουνά της Αλβανίας βροντήξανε, ύστερα λυώσαν χιόνι να ξεπλύνουν
το κορμί του, σιωπηλό ναυάγιο της αυγής,
και το στώμα του, μικρό πουλί ακελάηδιστο,
και τα χέρια του, ανοιχτές πλατείες της ερημίας.
Βρόντηξαν τα βουνά της Αλβανίας
-δεν έκλαψαν.

Γιατί να κλάψουν;
Hταν γενναίο παιδί!



Εγκύκλιος του Δρυινουπόλεως Ανδρέα για τον εορτασμό της 28ης Οκτ. 1940



Εγκύκλιος του Δρυινουπόλεως Ανδρέα

για τον εορτασμό της 28ης Οκτ. 1940



Σ’ ολόκληρη την τρισχιλιετή ιστορική πορεία του Ελληνικού Έθνους, η επέτειος της 28ης Οκτωβρίου 1940 κατέχει ξεχωριστή - μοναδική θα λέγαμε - θέση. Γιατί ένα μικρό Έθνος, η Ελλάδα, αντιστάθηκε γενναία και νικηφόρα ενάντια στις δύο εκείνες πανίσχυρες και πάνοπλες αυτοκρατορίες : την Φασιστική Ιταλία και την Ναζιστική Γερμανία. Κι’ αυτό, όταν όλες οι χώρες της Ευρώπης, πλην της Μεγάλης Βρετανίας, είχαν υποκύψει στον “κεραυνοβόλο πόλεμο”, που είχε εξαπολύσει εναντίον τους ο Χίτλερ, ο παράφρων και αιμοσταγής δικτάτορας και “αρχιερέας” του ναζισμού.
Ο κόσμος ένοιωσε κατάπληξη και ανακούφιση, αφού η ελληνική νίκη κατέδειξε ότι ο “Άξων”, η συμμαχία, δηλαδή, Γερμανίας - Ιταλίας, δεν ήταν αήττητος. Η Ελλάδα, μια μικρή Χώρα, που δεν είχε ακόμη επουλώσει τις πληγές της από την φοβερή μικρασιατική καταστροφή του 1922, εξευτέλισε τον Μουσολίνι, ο οποίος εκόμπαζε ότι διέθετε οκτώ εκατομμύρια λόγχες για να “σπάση τα πλευρά της Ελλάδος”.
Κατ’ αναλογίαν ο Στρατός μας ήταν ελάχιστος μπροστά στον Ιταλικό, αν, μάλιστα, σκεφθή κανείς ότι η Ελλάδα, τότε, είχε - δεν είχε οκτώ εκατομμύρια πληθυσμό ! Ακόμη, οι Ένοπλες Δυνάμεις της Πατρίδος μας είχαν κι’ έναν άλλο, εξ ίσου αδυσώπητο εχθρό : τα χιόνια και τους πάγους της Πίνδου και των βουνών της Βορείου Ηπείρου. Πολλοί στρατιώτες μας έχασαν πόδια (κυρίως) και χέρια από τα φοβερά κρυοπαγήματα, μένοντας ανάπηροι για πάντα, θεωρώντας, όμως, την αναπηρία τους αυτή ως το πολυτιμότερο παράσημο της Πατρίδος για τον ηρωϊσμό τους. Όλοι, όσοι έζησαν τότε, έχουν να λένε για τον δριμύτατο χειμώνα του 1940 - 41, όπως επίσης και για τον εξ ίσου σκληρό χειμώνα του 1941-42.
Έχουν περάσει εξήντα οκτώ χρόνια από την μεγαλειώδη εκείνη εποχή. Κι’ ακόμη διερωτώνται κάποιοι ποιός, επί τέλους, είπε το “ΟΧΙ” και πως η Ελλάδα κατώρθωσε το ακατόρθωτο : Να νικήση και να ταπεινώση την πανίσχυρη πολεμική μηχανή του “Άξονα”.
Το ποιός είπε το “ΟΧΙ” θα μας το διευκρινήσει ένας απόλυτα αμερόληπτος κριτής, ο αείμνηστος Παναγιώτης Κανελλόπουλος, ο οποίος μόνο φίλος του μεταξικού καθεστώτος δεν μπορεί να χαρακτηρισθή. Στο πολύ ωραίο βιβλίο του “Τα χρόνια του Μεγάλου Πολέμου 1939-1944 (β Ἔκδοση, Αθήναι 1964, σελ. 19-20) σημειώνει χαρακτηριστικά : “Πρέπει να είμεθα, χωρίς άλλο, ευγνώμονες εις τον Ιωάννην Μεταξά, διότι είπε, ολομόναχος εις το σκοτάδι της νυκτός, το μέγα “ΟΧΙ”.
Λέγουν όσοι αντικρίζουν με εμπάθειαν και αυτά τα ανάγλυφα γεγονότα της Ιστορίας, ότι το “ΟΧΙ” δεν το είπε ο Μεταξάς · ότι το είπεν ο Ελληνικός Λαός. Ναι, το είπεν ο Ελληνικός Λαός, αλλά αφού το είχε ειπή ο Μεταξάς ... Εάν έλεγεν ο Μεταξάς “Ναι”, πως θα έλεγεν “ΟΧΙ” ο Ελληνικός Λαός, που θα εξυπνούσε αργότερα ; Θα το έλεγε, βέβαια, μέσα του και θα το εξεδήλωνε και έμπρακτα, όταν θα ωργάνωνε μυστικά την αντίστασίν του, αλλά η Αλβανική Εποποιΐα δεν θα εγράφετο ποτέ. Ας είμεθα, λοιπόν, τίμιοι απέναντι της Ιστορίας. Το μέγα “ΟΧΙ” είναι πράξις του Ιωάννου Μεταξά”.
Αλλά, τότε, η Ελλάδα ευτύχησε να έχη πολιτική και εκκλησιαστική ηγεσία αντάξια των κρισίμων εκείνων περιστάσεων : Αρχηγός του Κράτους ο Βασιλεύς Γεώργιος ο Β , Πρωθυπουργός ο Ιωάννης Μεταξάς, επί κεφαλής των Ενόπλων Δυνάμεων ο αντιστράτηγος (και μετέπειτα Στρατάρχης) Αλέξανδρος Παπάγος.
Ενώ στο Καλπάκι και στην Πίνδο φύλαγαν Θερμοπύλες δυό λεοντόκαρδα παλληκάρια : Ο στρατηγός Κατσιμήτρος και ο συνταγματάρχης Δαβάκης, αντίστοιχα. Είχε, όμως, και η Εκκλησία τον υπεράξιο Αρχηγό της, τον Αρχιεπίσκοπο Αθηνών και πάσης Ελλάδος Χρύσανθο τον από Τραπεζούντος. Αυτή, λοιπόν, η πολιτικοστρατιωτική και εκκλησιαστική Ηγεσία προετοίμασε τον Λαό και τα Νειάτα για να αγωνιστούν “υπέρ βωμών και εστιών” και για το μεγαλείο της Ελληνικής μας Πατρίδος. Ας είναι αιωνία η μνήμη τους.
Γιορτάζουμε, λοιπόν, και φέτος την νίκη και την δόξα του Σαράντα. Αλλά πως ; Μέσα σε μια πολιτική αντιπαράθεση των κομμάτων, με ακοές σκανδάλων, μ’ ένα πνεύμα υπέρμετρου πλουτισμού και προκλητικής επιδείξεως χλιδής, με διαδηλώσεις και πορείες, κυρίως στο κέντρο της Αθήνας και της Θεσσαλονίκης, χωρίς κανείς, εκ των ιθυνόντων να δείχνει πως θυμάται εκείνη την μεγαλειώδη και ανεπανάληπτη εποχή του Σαράντα.
Αλλά οι φαντάροι, τα ναυτάκια και οι αεροπόροι μας, που έτρεξαν, τότε, να ανταποκριθούν πρόθυμα στο προσκλητήριο της Πατρίδος, και που πολλά από αυτά τα εικοσάχρονα και εικοσιπεντάχρονα παιδιά άφησαν την τελευταία τους πνοή στα πεδία των μαχών, στην στεριά, στην θάλασσα και στους αιθέρες, μας καλούν σε αφύπνιση.
Οι καιροί είναι δύσκολοι, οι εχθροί του Έθνους καιροφυλακτούν · τα εθνικά μας θέματα, σε επικίνδυνη εκκρεμότητα : Κυπριακό, Βορειοηπειρωτικό, Μακεδονικό, Αιγαίο, Θράκη, Οικουμενικό Πατριαρχείο , ζητούν τις εθνικά ωφέλιμες λύσεις .
Η νεολαία μας αναζητεί καλλίτερη ποιότητα σπουδών και εξασφάλιση αξιοπρεπούς εργασίας. Όλες οι κοινωνικές τάξεις θέλουν δικαιότερη κατανομή του εθνικού πλούτου, ώστε να παύση να ισχύη αυτό που είναι γραμμένο μέσα στην Αγία Γραφή : “εν τω υπερηφανεύεσθαι τον ασεβή εμπυρίζεται ο πτωχός” (Ψαλμ. θ 23).
Έτσι η Εκκλησία καλείται και τώρα να γίνει “μπροστάρης” για την αναστήλωση των ιδανικών της Πίστεως και της Πατρίδος, όπως το 1940, που σελάγιζε στο στερέωμα η μεγάλη μορφή του Αρχιεπισκόπου Χρυσάνθου.
Χωρίς την ανόητη και αντιεκκλησιαστική θεωρία των “διακριτών ρόλων” Εκκλησίας και Πολιτείας, να κρατάη ψηλά και σταθερά τις δυό σημαίες, που καταξιώνουν το Γένος των Ελλήνων : Χριστό και Ελλάδα. Ως Επίσκοπος, λοιπόν, της ακριτικής αυτής Επαρχίας χαιρετίζω τις Ένοπλες Δυνάμεις, τα μαθητικά, φοιτητικά και εργαζόμενα νιάτα, καθώς και τους δοκιμαζόμενους αδελφούς της Κύπρου και της Βορείου Ηπείρου.
Να ζει η Ελλάδα μας και να μεγαλουργεί.


Διάπυρος προς Χριστόν ευχέτης
Ο ΜΗΤΡΟΠΟΛΙΤΗΣ
Ο Δρυϊνουπόλεως, Πωγωνιανής και Κονίτσης

Α Ν Δ Ρ Ε Α Σ

ΔΙΑΓΓΕΛΜΑΤΑ 28ης Οκτωβρίου 1940

Διάγγελμα Αρχιεπισκόπου

Διάγγελμα Αρχιεπισκόπου Αθηνών και πάσης Ελλάδος. Χρύσανθος ο από Τραπεζούντος. Ηρωική μορφή της Εκκλησίας μας. "Προτιμώ ιπτάμενος ως αετός να πέσω, ή έρπων να ζήσω". (Από την ενθρονιστήρια ομιλία του, όταν έγινε μητροπολίτης Τραπεζούντος.) Θα αρνηθεί να ορκίσει την πρώτη κατοχική κυβέρνηση (Τσολάκογλου) και θα συμπεριφερθεί με παγερή υπερηφάνεια και αγέρωχο ύφος στον Γερμανό στρατηγό Στούμμε, που θα τον επισκεφθεί για να προσπαθήσει να τον μεταπείσει.

"...όπλα τα ιερά...". Ο Χρύσανθος αισθανόταν την γοητεία που ασκεί, στις ψυχές των καλλιεργημένων ανθρώπων, η ελληνική αρχαιότητα. Είναι γνωστό ότι τον συγκινούσαν οι ελληνοκεντρικές ιδέες του Ίωνος Δραγούμη και του Περικλή Γιαννόπουλου. Έτσι, δεν διστάζει να χρησιμοποιήσει μια φράση που φέρνει, αυτομάτως, στην σκέψη τον "ειδωλολατρικόν" όρκον των Αθηναίων εφήβων: " Ου καταισχυνώ όπλα τα ιερά, ουδ' εγκαταλείψω τον παραστάτην.." "Ούτοι εν άρμασι και ούτοι εν ίπποις..." (Ψαλμός ιθ', στίχος 8.)

"Τέκνα εν Κυρίω αγαπητά
Η Α.Μ. ο Βασιλεύς και ο Πρόεδρος της Εθνικής ημών Κυβερνήσεως καλούν ημάς πάντας ίνα αποδυθώμεν εις Άγιον υπέρ Πίστεως και Πατρίδος αμυντικόν αγώνα.
Η Εκκλησία ευλογεί τα όπλα τα ιερά και πέποιθεν ότι τα τέκνα της Πατρίδος ευπειθή εις το κέλευσμα Αυτής και του Θεού, θα σπεύσουν εν μία ψυχή και καρδία να αγωνισθούν υπέρ βωμών και εστιών και της Ελευθερίας και τιμής, και θα συνεχίσουν ούτω την απ' αιώνων πολλών αδιάκοπον σειράν των τιμίων και ενδόξων αγώνων και θα προτιμήσουν τον ωραίον θάνατον από την άσχημον ζωήν της δουλείας. Και μη φοβούμεθα από των αποκτεινόντων το σώμα, την δε ψυχήν μη δυναμένων αποκτείναι, ας φοβούμεθα δε μάλλον τον δυνάμενον και ψυχήν και σώμα απολέσαι.
Επιρρίψωμεν επί Κύριον την μέριμναν ημών και Αυτός θα είναι βοηθός και αντιλήπτωρ εν τη αμύνη κατά της αδίκου επιθέσεως των εχθρών. Ούτοι εν άρμασι και ούτοι εν ίπποις, ημείς δε εν ονόματι Κυρίου του Θεού και εν τη γενναιότητι και ανδρείς ημών μεγαλυνθησόμεθα.
Χάρις του Κυρίου ημών Ιησού Χριστού και η αγάπη του Θεού και πατρός είη μετά πάντων ημών.


Αρχιεπίσκοπος Αθηνών και πάσης Ελλάδος Χρύσανθος"


Διάγγελμα του Βασιλιά Γεωργίου Β΄
προς τον ελληνικό λαό (28-10-1940)


Προς τον ελληνικόν λαόν,
Ο πρόεδρος της Κυβερνήσεως ανήγγειλε προ ολίγου υπό ποίους όρους ηναγκάσθημεν να κατέλθωμεν εις πόλεμος κατά της Ιταλίας, επιβουλευθείσης την ανεξαρτησίαν της Ελλάδος.
Κατά την μεγάλην αυτήν στιγμήν είμαι βέβαιος, ότι κάθε Έλλην και κάθε Ελληνίς θα επιτελέση το καθήκον μέχρι τέλους και θα φανή αντάξιος της ενδόξου ημών ιστορίας.
Με πίστιν εις τον Θεόν και εις τα Πεπρωμένα της φυλής, το Έθνος σύσσωμον και πειθαρχούν ως εις άνθρωπος θα αγωνισθή υπέρ βωμών και εστιών μέχρι της τελικής νίκης.

Εν τοις ανακτόροις των Αθηνών τη 28η Οκτωβρίου 1940

Γεώργιος Β΄


Διάγγελμα του Ιωάννη Μεταξά
προς τον ελληνικό λαό (28-10-1940)

Προς τον ελληνικόν λαόν,

Η στιγμή επέστη που θα αγωνισθώμεν διά την ανεξαρτησίαν της Ελλάδος, την ακεραιότητα και την τιμήν της. Μολονότι επεδείξαμεν την πλέον αυστηράν ουδετερότητα και ίσην, προς όλους, η Ιταλία μη αναγνωρίζουσα εις ημας το δικαίωμα να ζώμεν ως ελεύθεροι Έλληνες μου εζήτησεν σήμερον την 3ην πρωινήν ώραν, την παράδοσιν τμημάτων του εθνικού εδάφους κατά την ιδίαν αυτής βούλησιν ότι προς κατάληψιν αυτών η κίνησις των στρατευμάτων της. θα ήρχιζε την 6ην πρωινήν. Απήντησα εις τον Ιταλόν Πρέσβυν ότι θεωρώ και το αίτημα αυτό καθ' εαυτό και τον τρόπον με τον οποίον γίνεται τούτο ως κήρυξιν πολέμου της Ιταλίας κατά της Ελλάδος.
Έλληνες,τώρα θα αποδείξωμεν εάν είμεθα άξιοι των προγόνων μας και της ελευθερίας, την οποίαν μας εξησφάλισαν οι προπάτορές μας. Όλον το Έθνος ας εγερθή σύσσωμον, αγωνισθήτε διά την Πατρίδα, τας γυναίκας, τα παιδιά σας, και τα ιεράς μας παραδόσεις.

Νυν υπέρ πάντων ο αγών
Ο Πρόεδρος της Κυβερνήσεως

Ιωάννης Μεταξάς

ΒΟΡΕΙΟΣ ΗΠΕΙΡΟΣ

Στις 12.6.1960,
ο Γεώργιος Παπανδρέου
δήλωνε από το βήμα της Βουλής των Ελλήνων ότι:
«Η διεκδίκηση μας δια την Β. Ήπειρο
είναι ιερά και απαράγραπτος».
Την ίδια χρονιά,
ο Νικήτα Χρουτσόφ,
ηγέτης της ισχυρής τότε Σοβιετικής Ενώσεως
ζήτησε από το σταλινικό καθεστώς του Ενβέρ Χότζα
να παραχωρήσει Αυτονομία στους Έλληνες Βορειοηπειρώτες,
αίτημα το οποίο, ο Αλβανός στυγνός Δικτάτορας δεν έκανε δεκτό.

ΟΙ ΞΕΝΟΙ για το ΕΠΟΣ του 1940

ΟΙ ΞΕΝΟΙ για το ΕΠΟΣ του 1940

"Ο αγώνας της Ελλάδας και τα κατωρθώματά της δημιουργούν γι' αυτήν δικαιώματα αναμφισβήτητα ..."
Στρατηγός Ντε Γκολ

"Η γενναιότητα και αποφασιστηκότητα των Ελληνικών στρατευμάτων κέρδισαν τον θαυμασμό των ελευθέρων λαών του κόσμου..."
"Αν το αποτυχόν, χάρη στη νικηφόρα αντίσταση της Ελλάδας, μεσογειακό σχέδιο του Χίτλερ πετύχαινε, η επίθεση της Γερμανίας εναντίον της Ρωσίας θα είχε εντελώς διαφορετικά αποτελέσματα. Οι ήρωες που έχουν βάψει με το αίμα τους την ιερή γη της Βορείας Ηπείρου, οι μαχητές της Πίνδου και οι άλλοι θα είναι οδηγοί μαζί με τους Μαραθωνομάχους, θα φωτίζουν ανά τους αιώνες την Οικουμένη."
Άντονυ Ίντεν, 21-3-1941

"Η Ελλάδα έδωσε το παράδειγμα που καθένας από μας πρέπει ν' ακολουθήσει μέχρις ότου οι σφετεριστές της ελευθερίας, οπουδήποτε γης κι αν βρίσκονται, υποστούν τη δίκαιη καταδίκη τους..."
Φρ. Ρούζβελτ, Πρόεδρος των ΗΠΑ, 18-10-1942

ΑΠΟ ΤΟ ΣΤΟΜΑ ΤΩΝ ΑΝΤΙΠΑΛΩΝ

"Σ' όλη τη διάρκεια του Β' ΠΠ οι στρατιώτες που πήραν μέρος στον Ελληνοϊταλικό Πόλεμο έφεραν ειδικό διακριτικό τιμής, γιατί πολέμησαν εναντίον στρατού υψηλής ποιότητας και μαχητικής αξίας, που είχε αναγνωριστεί παγκόσμια..."
Φάμπιονελ Φρίουλι, Ιταλός στρατηγός (στην επιθεώρηση ΡΙΒΙΣΤΑ ΜΙΛΙΤΑΡΕ, Οκτώβριος 1980)

"Οι ψυχολογικές συνέπειες είναι δυσάρεστες, αφού η ελληνική κατάσταση βαρύνει πολύ και δυσμενώς στις διπλωματικές προπαρασκευές, που βρίσκονται σε πλήρη εξέλιξη. Η Βουλγαρία, η Ρωσία, η Γιουγκοσλαβία και αυτή η Γαλλία ενισχύθηκαν αισθητά σε ότι αφορά ότι η τελευταία λέξη του πολέου δεν ειπώθηκε ακόμη. Οι στρατιωτικές συνέπειες είναι πολύ σοβαρές..."
Απόσπασμα επιστολής του Χίτλερ στον Μουσσολίνι, 20 Νοε. 1940

"Δεν τολμώ να σκεφτώ τις συνέπειες των γεγονότων της Ελλάδας..."
Επιστολή του Χίτλερ προς Μουσσολίνι, 22 Νοε. 1940

"Η επιβράδυνση από την Ελλάδα της επίθεσης κατά της Ρωσίας υπήρξε ολέθρια για τον αγώνα του Άξονα..."
170 απόρρητο έγγραφο Αρχείου Νυρεμβέργης

"Απ' όλους τους αντιπάλους που μας αντιμετώπισαν, μόνο ο Έλληνας στρατιώτης πολέμησε με παράτολμο θάρρος και ύψιστη παραφρόνηση για το θάνατο..."
Αδόλφος Χίτλερ, 4 Μαΐου 1941

Κυριακή 26 Οκτωβρίου 2008

ΜΑΝΑ και ΓΙΟΣ 1940 - Νικηφόρου Βρεττάκου

ΜΑΝΑ ΚΑΙ ΓΙΟΣ 1940
Στης ιστορίας το διάσελο όρθιος ο γιος πολέμαγε
κι η μάνα κράταε τα βουνά, όρθιος να στέκει ο γιος της,
μπρούντζος, χιόνι και σύννεφο. Κι αχολόγαγε η Πίνδος
σαν να' χε ο Διόνυσος γιορτή. Τα φαράγγια κατέβαζαν
τραγούδια κι αναπήδαγαν τα έλατα και χορεύαν
οι πέτρες. Κι όλα φώναζαν: "Ίτε παίδες Ελλήνων ..."
Φωτεινές σπάθες οι ψυχές σταύρωναν στον ορίζοντα,
ποτάμια πισωδρόμιζαν, τάφοι μετακινιόνταν.

Κι οι μάνες τα κοφτά γκρεμνά σαν Παναγιές τ' ανέβαιναν
Με τη ευκή στον ώμο τους κατά το γιο παγαίναν
και τις αεροτραμπάλιζε ο άνεμος φορτωμένες
κι έλυνε τα τσεμπέρια τους κι έπαιρνε τα μαλλιά τους
κι έδερνε τα φουστάνια τους και τις σπαθοκοπούσε,
μ' αυτές αντροπατάγανε, ψηλά, πέτρα την πέτρα,
κι ανηφορίζαν στη γραμμή, όσο που μες στα σύννεφα
χάνονταν ορθομέτωπες η μια πίσω απ' την άλλη.

Νικηφόρος Βρεττάκος

Παρασκευή 24 Οκτωβρίου 2008

Πρώτον πολεμικόν ανακοινωθέν

Πρώτον πολεμικόν ανακοινωθέν
Πρωί 28ης Οκτωβρίου 1940

"Αι ιταλικαί στρατιωτικαί δυνάμεις προσβάλλουσιν από της 05:30 ώρας της σήμερον τα ημέτερα τμήματα προκαλύψεως της Ελληνοαλβανικής Μεθορίου. Αι ημέτεραι δυνάμεις αμύνονται του Πατρίου εδάφους."

28η Οκτωβρίου 1940 - Στρατής ΜΥΡΙΒΗΛΗΣ


28η Οκτωβρίου 1940

Στράτης Μυριβήλης
Η ώρα της ιστορίας.
(Δημοσιεύθηκε στις 15 Νοεμβρίου 1940
στο περιοδικό Νέα Εστία, τεύχος 334)

Σε μιαν ώρα που κανείς δεν ξέρει, σε μια στιγμή που μόνο ο Θεός ορίζει, μέσα στο ναό της Ιστορίας σημαίνει ξαφνικά η βαθειά καμπάνα της Μοίρας πάνω στα ριζικά των λαών. Τότε τα άτομα που αποτελούν την εθνικήν ολότητα, πετούν θεληματικά ένα μεγάλο μέρος από τα πιο ακριβά προνόμιά τους, αυτά ίσα-ίσα που κατοχυρώνουν τη μονάδα μέσα στο κοινωνικό σύνολο. Όλοι τότες, υποταγμένοι σε μιαν ακατανίκητη κεντρομόλο δύναμη, αναζητούν τον πυρήνα της ομογένειας, πυκνώνουνται γύρω εκεί, για να δώσουν, όσο γίνεται πιο υπεύθυνα, το μεγάλο «παρών» της φυλής,. Μπροστά στο κάλεσμα της Μοίρας. . Μια φυλή, ένα έθνος, ένας λαός, είναι προικισμένα με βιολογικά νειάτα τόσο περισσότερο, όσο πιο γρήγορα και πιο αποτελεσματικά θα μπορέσουν να κάνουν τη σωτήρια προσαρμογή, από το άτομο στην ομαδική ολότητα.
Σαν γίνει αυτό, τότες πια η φυλή, οπλισμένη με όλα τα ψυχικά και ζωικά της χαρίσματα, παίρνει την ιστορική της φυσιογνωμία και από μια σκόνη ατόμων, που ήταν πριν, γίνεται ξαφνικά μια πελώρια ενιαία μορφή, εμψυχωμένη από μια μοναδική θέληση. Αναπνέει μέσα της ένας ολάκερος λαός, μ' ένα στήθος πελώριο, και το ρυθμό στις πράξεις και στους λογισμούς τους, τον δίνει μια θεόρατη καρδιά με το σφυροκόπημα του ρυθμού της.
Μόνο στους λαούς πού' ναι γερασμένοι βιολογικά, βλέπουμε τα άτομα και τις μικρές ομάδες, να τραβάνε παραζαλισμένα, το καθένα το δρόμο του, μπροστά στην κρίσιμη ώρα, όταν επίσημα θα βαρέσει η βαριά καμπάνα της Μοίρας.
Αυτή η ομοθυμία των δέκα εκατομμυρίων Ελλήνων, με την οποίαν αντίκρυσαν το φοβερό γεγονός του πολέμου, είναι θαρρώ το πιο σπουδαίο φαινόμενο μέσα στην ιστορία του έθνους μας ολόκληρη. Η Ελλάδα σύσσωμη, σύψυχη, στάθηκε μπροστά στο ανοιχτό βιβλίο της Μοίρας και υπαγορεύει το νέο κεφάλαιο της ιστορίας της.
Δεν έγινε αυτό με εξαναγκασμούς ούτε με φοβέρες. Τα δέκα εκατομμύρια των Ελλήνων πρόσφεραν τους πληγωμένους εγωισμούς των, τις φιλοδοξίες και τα μίση και τα πάθη τους τα πολιτικά, και τους προσωπικούς φθόνους και τις ματαιοδοξίες τους, πρόσφεραν τις κοσμοθεωρίες τους και τις διαφωνίες τους και τις αυταρέσκειές τους, πρόσφεραν τις ελευθερίες τους στο βωμό της Ελλάδας, με τον ίδιο τρόπο που τα ζευγάρια πρόσφεραν τις χρυσές βέρες τους και οι πτωχές υπηρέτριες τις οικονομίες τους. Έτσι οι πεντακόσιες χιλιάδες των στρατευμένων νέων πρόσφεραν τα νειάτα και τη ζωή τους. Όλοι με λεύτερη τη θέληση, όλοι από το περίσσευμα της καρδιάς.
Αυτό το θάμα δεν είναι η πρώτη φορά που γίνεται μέσα στην ιστορία της φυλής, Δε θα' ναι και η στερνή. Γιατί η Ελλάδα, μέσα στο προνομιούχο κύτταρό της, είναι ένας αιώνια νέος και ολοζώντανος οργανισμός. Είναι η ίδια η έννοια της νιότης, ενσαρκωμένη σε μια ράτσα εύστροφη, ευφάνταστη, γεμάτη πείσμα και γοητευτική τρέλα.
Απ' την άλλη μεριά των συνόρων μας χτυπά ένας λαός 45 εκατομμυρίων. Τον νικούμε γιατί είμαστε μια φυλή αρσενική και λεύτερη, κι είναι μια φυλή από 45 εκατομμύρια σκλάβους.
Είναι ένας αγώνας άνισος αυτός και οι λαοί του κόσμου, οχτροί και φίλοι και αδιάφοροι, τον παρακολουθούν με κατάπληξη. Ποιο θα' ναι το τέλος του;
Ελάχιστα ενδιαφέρει αυτό το τέλος. Ολάκερη η δικαίωσή μας στέκεται στην αρχή. Το πώς όλοι μαζί κάναμε τον πόλεμο, αυτό είναι η νίκη της φυλής. Όλα τ' άλλα είναι μηχανολογία. Και δεν είναι μόνο μια πράξη τιμής ετούτη η ομόψυχη ενέργεια. Είναι ακόμα μια πράξη υγείας και μια πράξη φαντασίας. Μόνο ένα οργανισμός πλημμυρισμένος από τη χαρά και τη δόξα της ζωής έχει τη δύναμη να ορμά προς τη θυσία με τόσο κέφι. Και μόνο ένας λαός με ισχυρή φαντασία, μπορεί να εξαρθεί πάνω από το υλικό βάρος των ατομικών συμφερόντων και να χυμήξει με τέτοια αποκοτιά, με ανοιχτές τις φτερούγες προς την αναμμένη φλόγα.
Σήμερα στεκόμαστε στην υψηλότατη κορφή της ιστορίας μας. Εκεί που ο αέρας είναι αμβροσία. Μπορούμε σήμερα να δεχτούμε τον Αισχύλο κοντά μας, δίχως να μας ταπεινώσει ο μεγάλος και ιερός ίσκιος του.
Και είναι μια υπεράνθρωπη χαρά για κάθε πνευματικό άνθρωπο, να μπορέσει να σταθεί με ασφάλεια και με επίγνωση σε τούτη την επικίνδυνη θέση, όπου το χώμα είναι σφραγισμένο από τα βήματα των θεών και των ηρώων. Να σταθεί με τη συνείδηση φωτισμένη από το μεγάλο ήλιο της φυλής, φωτισμένη ως τα βαθειά, έτσι όπως φωτίζεται ο καθάριος βυθός της θάλασσας, όταν τον χτυπάει κάθετα ο ήλιος, και ξεχωρίζεις μέσα να γαλανίζουν λογής-λογής πετράδια και νερολούλουδα.
Όρθιος πάνω στη βίγλα της επίσημης ώρας, γεμάτος από ολάκερο το παρελθόν της φυλής, γεμάτος από όλο το νόημα της Ελληνικής Γης, που γέννημα και φύτρο της είναι ο καθένας μας, έργο του ήλιου της και του χώματος και της θάλασσάς της. Να σταθεί ο καθένας μας δικαιωμένος και ήσυχος μπρος σ' οτιδήποτε κι αν πρόκειται να συμβεί. Φτάνει αυτό να 'ναι μέσα στο Νόμο της Ιστορίας της φυλής, που αυτός προστάζει και εμείς πράττουμε. Να σταθεί ευτυχισμένος και να αναπνεύσει με όλο του το στήθος τον αέρα των ελληνικών αιώνων, που' ναι μεθυστικός σαν κρασί, γιατί είναι γεμάτος από σπέρματα ζωής, από τραγούδια και μύθους και φαντασίες.
Ο καθένας να σταθεί έτσι με τη ψυχή γυμνή μπροστά στο Θεό, ώσπου να αισθανθεί την ασήμαντη μονάδα της ύπαρξής του απόλυτα ενσωματωμένη μέσα στην αιώνια μορφή της φυλής, αιώνιος κι αυτός μαζί της.
Γιατί σήμερα μέσα στον καθένα μας υπάρχει ολάκερη η Ελλάδα, ζει μέσα μας με όλους τους αιώνες της ιστορίας της, κοιτάζει μεσ' από τα μάτια μας με όλους τους ήρωές της, λατρεύεται στην προσευχή μας με όλους τους θεούς της, χορεύει μέσα στη φαντασία μας με όλα τα χρώματα, τους ήχους και τις γραμμές της.
Αν όλοι μπορέσουμε να φωτίσουμε την πράξη του πολέμου που πολεμούμε με αυτό το ήρεμο και σταθερό φως, δεν υπάρχει φόβος να λυγίσει κανένα γόνατο, ως το τέλος. Αυτό το φως, το « ιλαρόν φως », που λέει η εκκλησία, είναι κείνο που έκαμε και κάνει όλους τους ήρωες της πανανθρώπινης ιστορίας να τραβάνε χαμογελαστοί το δρόμο της αποστολής τους, με τόση ασφάλεια, με τόση χάρη.

28η Οκτωβρίου - Άγγελος ΤΕΡΖΑΚΗΣ


28η Οκτωβρίου 1940

Άγγελος Τερζάκης
Ελληνική εποποiϊα [ΑΘΗΝΑ-1980-ΕΣΤΙΑ]

(Για τον Αλέξανδρο Διάκο)


Ο ένας λόχος κατορθώνει να φτάσει στις 10 η ώρα στο Γάβρο, ο άλλος όμως ανηφορίζει με δυσκολία κι απώλειες στην πλαγιά της Τσούκας.
Οι Ιταλοί την υπεράσπιζαν με πείσμα. Επικεφαλής του λόχου του ο νεαρός υπολοχαγός Διάκος κυριεύει το ύψωμα, αλλά οι Ιταλοί κάνουν αμέσως σφοδρότατη αντεπίθεση με πυροβολικό και όλμους. Βροντάει, καπνίζει η βουνοπλαγιά, ο ελληνικός λόχος ανατρέπεται, αποσύρεται, ο Διάκος όμως δεν το βάζει κάτω, θέλει να φτάσει με κάθε τρόπο στον αντικειμενικό σκοπό του. Κάνει νέα έφοδο, μπαίνοντας μπροστά στους άντρες του με ένα τουφέκι στο χέρι. Ανηφορίζει πάλι στο ύψωμα, μέσα σε καυτό χαλάζι σφαίρες, ριπές πολυβόλων, βλήματα όλμων. Φτάνει κοντά στις θέσεις του εχθρού, αποκρούεται. Τότε ζητάει από τους άντρες του να κάνουν μια τρίτη εξόρμηση.
Ήταν πια μεσημέρι. Εκεί κοντά στο χείμαρρο, τη Μαρδίτσα, ο έφεδρος ανθυπολοχαγός Ντάσκας είδε ξαφνικά μπροστά του ένα εχθρικό πολυβολείο. «Προσοχή κύριε Ανθυπολοχαγέ!» έβαλε μια φωνή, αλλά δεν πρόλαβε. Το πολυβολείο κροτάλισε ξερά και ο Διάκος έπεσε θερισμένος. Σε λίγο έπεφτε κι ο Ντάσκας. Ο λόχος ακέφαλος τώρα, κλονίστηκε, αποτραβήχτηκε στις αρχικές του θέσεις, ενώ οι νεκροί των δύο αξιωματικών απόμεναν πίσω, εκεί που έπεσαν.
Όταν η Τσούκα πάρθηκε τελικά, την άλλη μέρα, τα δύο πτώματα θα βρεθούν με τη νιότη τους ακρωτηριασμένη, σπαραγμένη. Έτσι κατάντησε για να εκδικηθεί η ντροπιασμένη του εχθρού ανανδρία.

28η Οκτωβρίου 1940 - Γ. ΣΕΦΕΡΗ


28η Οκτωβρίου 1940

Γιώργος Σεφέρης
Μέρες Γ΄ 16 Απρίλη 1934 - 14 Δεκέμβρη 1940
[ΑΘΗΝΑ-1977-ΙΚΑΡΟΣ]

Δευτέρα 28. Κοιμήθηκα δύο το πρωί, διαβάζοντας Μακρυγιάννη. Στις τρεις και μισή μια φωνή μέσα από το τηλέφωνο με ξύπνησε: « έχουμε πόλεμο ». Τίποτε άλλο, ο κόσμος είχε αλλάξει. Η αυγή, που λίγο αργότερα είδα να χαράζει πίσω από τον Υμηττό, ήταν άλλη αυγή: άγνωστη. Περιμένει ακόμη εκεί που την άφησα. Δεν ξέρω πόσο θα περιμένει, αλλά ξέρω πως θα φέρει το μεγάλο μεσημέρι. Ντύθηκα κι έφυγα αμέσως.
Στο Υπουργείο Τύπου δυο-τρεις υπάλληλοι. Ο Γκράτσι είχε δει τον Μεταξά στις τρεις. Του έδωσε μια νότα και του είπε πως στις 6 τα ιταλικά στρατεύματα θα προχωρήσουν. Ο πρόεδρος του αποκρίθηκε πως αυτό ισοδυναμεί με κήρυξη πολέμου, και όταν έφυγε κάλεσε τον πρέσβη της Αγγλίας. Αμέσως μετά τον Νικολούδη στο Υπουργείο Εξωτερικών. Ο πρόεδρος ήταν μέσα με τον πρέσβη της Τουρκίας.
Στο γραφείο του Μαυρουδή, ο Μελάς έγραφε σπασμωδικά ένα τηλεγράφημα. Ο Μαυρουδής μέσα στο παλτό του σαν ένα μικρό σακούλι. Διάβασα τη νότα του Γκράτσι. Ο Γάφος κι ο Παπαδάκης τηλεφωνούσαν. Καθώς ετοίμαζα το τηλεγράφημα του Αθηναϊκού πρακτορείου, μπήκε ο Τούρκος πρέσβης για να ιδεί τη νότα και σε λίγο ο πρόεδρος με όψη πολύ ζωντανή.
Έπειτα άρχισαν να φτάνουν οι υπουργοί, χλωμοί περισσότερο ή λιγότερο, καθένας κατά την κράση του. Το υπουργικό συμβούλιο κράτησε λίγο. Ο Μεταξάς πήγε αμέσως στο γραφείο του κι έγραψε το διάγγελμα στο λαό . Το πήραμε και γυρίσαμε στο υπουργείο τύπου. Μέσα από τα τζάμια του αυτοκινήτου, η αυγή μ' ένα παράξενο μυστήριο χυμένο στο πρόσωπό της.
Έγραψα μαζί με το Νικολούδη το διάγγελμα του βασιλιά. Καμιά δακτυλογράφος ακόμη. Πήγα σπίτι μια στιγμή και το χτύπησα στη γραφομηχανή μου. Η Μαρώ μου είχε ετοιμάσει καφέ. Γύρισα στο Υπουργείο καθώς σφύριζαν οι σειρήνες. Στη γωνία Κυδαθηναίων μια φτωχή γυναίκα με μια υστερική σύσπαση στο πρόσωπο. Τώρα όλοι μαζεμένοι στα υπόγεια της «Μεγάλης Βρετανίας».
Ο βασιλιάς με ύφος νέου αξιωματικού. Υπόγραψε το διάγγελμά του και φύγαμε. Τηλεφώνησα στο τηλεγραφείο να σταματήσουν τα τηλεγραφήματα και των Γερμανών ανταποκριτών. Οι υπάλληλοι εκεί είναι ακόμη ουδέτεροι. Δεν μπορούν να πιστέψουν τη φωνή μου:-είστε βέβαιος; και των Γερμανών; -Και των Γερμανών είπα. -Τι δικαιολογία να δώσουμε; Δεν έχω καιρό για συζητήσεις: -Πέστε τους πως τώρα είναι χαλασμένα τα σύρματα με το Βερολίνο, κι αν φωνάζουν πολύ στείλτε τους σ' εμένα. . Πήρα και έδωσα το πρώτο πολεμικό ανακοινωθέν μας και κατέβηκα στους δρόμους για να ιδώ τα πρόσωπα. Το πλήθος έσπαζε τα τζάμια των γραφείων της «Αλα Λιτόρια» .

Τρίτη 21 Οκτωβρίου 2008

ΜΑΚΑΡΙΟΙ......


μακάριοι οι δεδιωγμένοι ένεκεν δικαιοσύνης, ότι αυτών εστιν η βασιλεία των ουρανών.
Μακάριοι εστε όταν ονειδίσωσιν υμας και διώξωσι
και είπωσι παν πονηρόν ρήμα καθ’ υμών ψευδόμενοι ένεκεν εμού.
Χαίρετε και αγαλιάσθε, ότι ο μισθός υμών πολύς εν τοις ουρανοίς ούτω γαρ εδίωξαν τους προφήτας τους προ υμών.”

(Ματθαίου Ε, 10-12)

ΥΠΑΚΟΗ - Εφραίμ Κατουνακιώτη


Υπακοή
του γέροντος Εφραίμ Κατουνακιώτη

Ξερετε πολύ καλά ότι ο Γέροντάς μας (Ιωσήφ) ήταν των άκρων ησυχαστής και της νοεράς προσευχής. Και όμως δεν μας παρέδωσε ως πρώτο την ησυχία ή την νοερά προσευχή,αλλά μας παρέδωσε την υπακοή το κοινόβιο!
Και τα βιβλία των αγίων Πατέρων αν παρακολουθήσετε, θα δείτε ότι πολλοί με ευκολία, με πολλήν άνεση αγίασαν, αγιάσθησαν οι ψυχές των, δίχως να κάνουν κόπους, δίχως να κάνουν θυσίες, δίχως να κάνουν ασκητικούς αγώνας, αλλά τι; Εδιάλεξαν την υπακοή.
Η υπακοή φέρει τον άνθρωπο όχι μόνο σε απάθεια σωματική, αλλά και πνευματική.
Βολιδοσκοπήσατε από που ξεκινάει η υπακοή. Από την Τριαδική Θεότητα. Ο Χριστός λέει ότι “ ήρθα να κάνω όχι το θέλημα το εμόν, αλλά το θέλημα του πέμψαντός με” (Λουκ. 22,42). Από εκεί αρχίζει η υπακοή. Γι’ αυτό και όποιος κάνει υπακοή, γίνεται μιμητής του Χριστού!
Βεβαιώθηκα με πείρα ότι η υπακοή είναι ανωτέρα της προσευχής.
Θέλεις ν’ αποκτήσεις προσευχή; Θέλεις, όταν λες το “Κύριε Ιησού Χριστέ”, να τρέχουν τα δάκρυα ποτάμι από τα μάτια σου; Θέλεις να ζήσεις τη ζωή των αγγέλων; “Ευλόγησον”, “νά ‘ναι ευλογημένο”. Υπακοή.
Ο μεγάλος αγώνας του ανθρώπου είναι να μην πιστεύει τον λογισμό του. Ε, ο Γέροντας τώρα λείπει, ρώτησε τον αδερφό σου κι ό,τι σου πει ν’ ακούσεις. Δεν είναι μικρός αγώνας να ρίξεις τον εαυτό σου κάτω, δεν είναι μικρός αγώνας. Μα αλλιώς δεν γίνεται, αλλιώς δεν γίνεται.

ΥΠΑΚΟΗ


Υπακοή

Η υπακοή είναι μία από τις πιο κεφαλαιώδεις αρετές του πιστού χριστιανού. Είναι προϋπόθεση για την ταπεινοφροσύνη, που είναι κατά γενική ομολογία η κορωνίδα όλων των χριστιανικών αρετών. Οι Πατέρες τοποθετούν την υπακοή πάνω από την νηστεία και την προσευχή. Το σκεπτικό είναι ότι άσκηση χωρίς υπακοή γεννά την κενοδοξία και την υπερηφάνεια, ενώ όταν κανείς ενεργεί κάτω από εντολή δεν έχει πρόφαση να υπερηφανεύεται. Υπακοή σημαίνει ανεπιφύλακτο δόσιμο στο θέλημα του Θεού. Ο Γέροντας ή Πνευματικός, βοηθά τον πιστό ακριβώς επάνω στο θέμα αυτό, και γι΄ αυτό η συμβολή του είναι τεράστιας σημασίας στην εξέλιξη την πνευματική του πιστού. Σαν ένδειξη υπακοής στο Θεό, ο πιστός καλείται να “κάνει υπακοή” στον Γέροντα του.

Σάββατο 18 Οκτωβρίου 2008

ΤΑΠΕΙΝΩΣΗ (5)


Να υπομένεις την εξουθένωση και την ταπείνωση με αγαθή θέληση για να αποκτήσεις παρρησία στο Θεό. Όταν ο άνθρωπος υπομένει κάθε σκληρό λόγο χωρίς να αντιμιλήσει τότε με στεφάνι άφθαρτο στεφανούται. Τελειότητα της ταπεινώσεως είναι να δέχεσαι με χαρά κάθε ψεύτικη παρηγοριά. Ο ταπεινός, όταν αδικείται, δεν ταράσσεται ούτε απολογείται. Δέχεται τη συκοφαντία σαν αλήθεια και δεν φροντίζει να πείσει τους ανθρώπους ότι συκοφαντήθηκε αλλά ζητά συγχώρηση”.

Αββάς Ισαάκ

Πέμπτη 16 Οκτωβρίου 2008

ΤΑΠΕΙΝΩΣΗ (4)

“Αγωνιστείτε να αποκτήσετε την ταπείνωση. Είναι ευωδία και ένδυμα Χριστού. Για χάρη της όλα θα τα συγχωρήσει ο Θεός. Δε θα εξετάσει τις ελλείψεις που έχει ο αγώνας μας. Ενώ χωρίς ταπείνωση, καμία άσκηση δε θα μας βοηθήσει. Με το ταπεινό φρόνημα μπορεί ο άνθρωπος να σωθεί. Χωρίς αυτό το εισιτήριο, δε θα μας επιτρέψει μα μπούμε στον παράδεισο που είναι γεμάτος από ταπεινούς”.

Άγιος Θεοφάνης ο Έγκλειστος

Τρίτη 14 Οκτωβρίου 2008

ΑΠΟ ΤΟ ΓΕΡΟΝΤΙΚΟΝ


Ο ΟΣΙΟΣ Παχώμιος είχε συνήθεια μία ή και περισσότερες φορές την εβδομάδα να συγκεντρώνη τους Μοναχούς του Κοινοβίου του και να τους διδάσκη το λόγο του Θεού. Κάποτε, αντί να διδάξη ο ίδιος, πρόσταξε τον Θεόδωρο, νέο ακόμη στην ηλικία κι αρχάριο στη μοναχική ζωή, να μιλήση στους αδελφούς. Ήθελε μ’ αυτό να δοκιμάση την υπακοή του. Ο καλός υποτακτικός, χωρίς αντιρρήσεις και ταπεινολογίες, έκανε ευθύς τη προσταγή του Ηγουμένου του. Σηκώθηκε κι άρχισε να διδάσκη το θείο λόγο. Αυτό όμως δεν καλοφάνηκε στους γεροντότερους. Θύμωσαν κι επιδεικτικά άφησαν τη συγκέντρωσι κι έφυγαν για τα κελλιά τους. Σαν τέλειωσε η διδασκαλία, έστειλε ο Όσιος και τους κάλεσε να παρουσιαστούν μπροστά του.
- Γιατί φύγατε από τη σύναξι; τους ρώτησε αυστηρά.
- Τί ήθελες να κάνωμε Αββά, αποκρίθηκαν με αγανάκτησι εκείνοι, αφού έβαλες ένα παιδί να διδάξη τους γέρους;
Ο Όσιος Παχώμιος αναστέναξε βαθειά και δάκρυα ανέβηκαν στα μάτια του.
- Καλά λένε πως η υπερηφάνεια είναι ρίζα όλων των κακών και γκρεμίζει όλα τα καλά, που χτίζει ο ταλαίπωρος άνθρωπος με τόσους κόπους. Φεύγοντας από τη σύναξι δεν καταφρονήσατε, άθλιοι, τον Θεόδωρο, αλλά το Πνεύμα το Άγιον, που ωμιλούσε δι’ αυτού. Δεν είδατε εμένα, τον πνευματικό σας Πατέρα και διδάσκαλο, με πόση προσοχή παρακολουθούσα; Και σας βεβαιώνω πως πιο ωφέλιμη διδασκαλία δεν είχα ακούσει έως σήμερα.
Λέγοντας αυτά, τους έδωσε αυστηρό επιτίμιο για να συντρίψη τον εγωισμό τους.

ΕΠΙΣΤΟΛΗ ΕΦΡΑΙΜ ΗΓΟΥΜΕΝΟΥ ΒΑΤΟΠΑΙΔΙΟΥ

ΕΠΙΣΤΟΛΗ Αρχιμ. ΕΦΡΑΙΜ ΗΓΟΥΜΕΝΟΥ ΒΑΤΟΠΑΙΔΙΟΥ


Εξοχώτατε Πρόεδρε της Δημοκρατίας Κύριε Παπούλια,
Εξοχώτατε Πρόεδρε της Κυβερνήσεως Κύριε Καραμανλή,
Εξοχώτατε Εισαγγελεύ Κύριε Σανιδά,
Εξοχώτατα Μέλη του Ελληνικού Κοινοβουλίου,
Αγαπητοί εν Χριστώ Αδελφοί,
Χαίρετε εν Κυρίω πάντοτε!
Διανύουμε ήδη τον δεύτερο μήνα από τότε πού η Ιερά Μεγίστη Μονή Βατοπαιδίου και ο υπογραφόμενος Καθηγούμενος Αρχιμ. Εφραίμ γίναμε στόχοι πρωτοφανών και αδίκων επιθέσεων δεχόμενοι πυρά αδιανόητα και χωρίς προηγούμενο, τα οποία όμως δημιουργούν απέραντη θλίψη, πόνο ψυχής αλλά και ερωτηματικά σε όλους.
Όταν προ 18 περίπου ετών ανέλαβε η Αδελφότητά μου (μέ ομόφωνες εγκρίσεις της Ιεράς Κοινότητος του Αγίου Όρους και της Εξαρχίας του Οικουμενικού Πατριαρχείου) την τύχη αυτής της κορυφαίας ιστορικής Μονής της Ορθοδοξίας, ώφειλα μεταξύ των άλλων να ξεκινήσω το τεράστιο αναστηλωτικό έργο –υψηλότατου κατασκευαστικού κόστους– διεκδικώντας φυσικά οικονομικούς πόρους πού μέρος αυτών προήρχετο και από την αξιοποίηση του εναπομείναντος 10% περίπου της περιουσίας της Μονής, διότι το υπόλοιπο 90% είχε ήδη προσφερθεί στον Ελληνικό λαό (Νόμος 5377/1932).
Κατά την διαδικασία αυτή –πού άρχισε το 1994– εξεδόθησαν οι κάτωθι απoφάσεις:
Απόφαση του Γνωμοδοτικού Συμβουλίου Δημοσίων Κτημάτων του Υπουργείου Οικονομικών υπ’ αριθμ. 26/1998.
Υπουργική Απόφαση του Υφυπουργού Οικονομικών υπ’ αριθμ. 1007690/610/Α0010/5-2-1999.
Απόφαση του Γνωμοδοτικού Συμβουλίου Δημοσίων Κτημάτων του Υπουργείου Οικονομικών υπ’ αριθμ. 17/2002.
Υπουργική Απόφαση του Υφυπουργού Οικονομικών υπ’ αριθμ. 1064538/5928/Α0010/5-8-2002.
Απόφαση του Γνωμοδοτικού Συμβουλίου Δημοσίων Κτημάτων του Υπουργείου Οικονομικών υπ’ αριθμ. 46/2002.
Υπουργική Απόφαση του Υφυπουργού Οικονομικών υπ’ αριθμ. 1051266/10611/Α0010/π.έ./4-6-2003).
Απόφαση του Γνωμοδοτικού Συμβουλίου Δημοσίων Κτημάτων του Υπουργείου Οικονομικών υπ’ αριθμ. 26/2004.
Υπουργική Απόφαση του Υφυπουργού Οικονομικών υπ’ αριθμ. 1046300/3944/Α0010/7-6-2004.
Γνωμοδότηση του Δ΄ Τμήματος του Νομικού Συμβουλίου του Κράτους του Υπουργείου Οικονομικών υπ’ αριθμ. 15/2004.
Υπουργική Απόφαση του Υπουργού Αγροτικής Ανάπτυξης υπ’ αριθμ. 3822/25-1-2005.
Κοινή Υπουργική Απόφαση του Υφυπουργού Οικονομικών και του Υπουργού Αγροτικής Ανάπτυξης υπ’ αριθμ. 16651/26-7-2006.
Απόφαση Εισαγγελέως Εφετών Αθηνών υπ’ αριθμ. ΑΒΜ: Ω07/57/18-12-2007.
Απόφαση Αντιεισαγγελέως Πρωτοδικών Αθηνών υπ’ αριθμ. ΑΒΜ: Ω08/22/13-3-2008.
Τις αποφάσεις αυτές –εδώ και 10 χρόνια– τις υπέγραψαν δεκάδες Ανώτατοι Κρατικοί Λειτουργοί υψηλού κύρους, ήθους και γνώσεων (Υπουρ­γοί προερχόμενοι και από τα δύο μεγάλα κόμματα, μέλη του Νο­μικού Συμβουλίου του Κράτους, μέλη Ειδικών Γνωμοδοτικών Συμβουλίων, Εισαγγελείς αλλά ακόμη και απλοί Δημόσιοι Υπάλληλοι) βασιζόμενοι σε νόμους και σε γνωματεύσεις ειδικών Καθηγητών Πανεπιστημίων.
Δηλαδή τα εξέτασε, τα ενέκρινε και τα επικύρωσε η κορυφή της πυραμίδας της Κρατικής και Δικαστικής Εξουσίας. Τα ονόματα όλων αυτών είναι γνωστά και υπάρχουν.
Αν το ζητούμενο είναι όμως να πειστεί η κοινή γνώμη πώς όλοι αυτοί… παραπλανήθηκαν και ένοχος είναι… “ο μοναδικός σε ικανότητες” Ηγούμενος Εφραίμ, προσωπικά τότε δέχομαι ταπεινά να πορευθώ τον δρόμο μου προπηλακιζόμενος και διασυρόμενος, με την απόλυτη ικανοποίηση πώς ως Μοναχός έκανα απέναντι στο Θεό απόλυτα το καθήκον μου.
Δεν θα δεχθώ όμως ποτέ σαν Έλληνας με απλό κοινό νού, πώς όλοι αυτοί οι άνδρες του Ελληνικού Κοινοβουλίου, όλων των παρατάξεων, καθώς και οι επίσημοι Ανώτατοι Κρατικοί Λειτουργοί πού πέρασαν μάλιστα αυτά τα χρόνια από το Μοναστήρι μας και μάς συνεχάρησαν για το τεράστιο, μοναδικό έργο μας –όπως και γραπτά ακόμη το χαρακτήρισαν– όλους αυτούς πού τους τιμώ ιδιαίτερα για το ήθος και τις νομικές τους γνώσεις και πού ο Ελληνικός λαός τους εμπιστεύτηκε τα υψηλότερα αξιώματα… υπήρξαν αφελείς και παραπλανήθηκαν.
Διερωτώμαι. Υπάρχουν λογικοί άνθρωποι πού θα δεχθούν μία τέτοια άποψη;
Με πόνο ψυχής, συκοφαντούμενος αλλά και πνευματικά ήρεμος θα ακολουθήσω τον δρόμο πού επέλεξε για μένα ο Κύριος. Θεωρώ φυσικά υποχρέωσή μου με όλες μου τις δυνάμεις να βοηθήσω το έργο της Δικαιοσύνης.
Ειλικρινά, με την επιστολή μου αυτή με ενδιαφέρει βασικά να διαφυλάξω το κύρος της Ιεράς Μεγίστης Μονής Βατοπαιδίου και του Ορθόδοξου Μοναχισμού εν γένει, της Δημόσιας Διοίκησης και τελευταία τον εαυτό μου.
Τώρα το αν κάποιοι θέλουν να πλήξουν τις αξίες της Ορθοδοξίας, του Μοναχισμού, την αξία των Πολιτικών του τόπου μας, των Κρατικών Λειτουργών σε όλα τα επίπεδα, καθώς και την εμπιστοσύνη των πολιτών απέναντι στην Δημόσια Διοίκηση και στους θεσμούς της χώρας μας αυτό θα το κρίνει η ιστορία και ο χρόνος.
Ευχόμεθα η Κυρία Θεοτόκος, η Έφορος και Ηγουμένη του Αγίου Όρους, στην οποία είναι αφιερωμένη και η Ιερά Μονή Βατοπαιδίου, να αναλάβει τα πάντα, να φωτίσει όλους, να γίνουν όλα κατά το άγιο θέλημά Της.


Ο Καθηγούμενος της Ιεράς Μεγίστης Μονής Βατοπαιδίου
Αρχιμανδρίτης Εφραίμ

Κυριακή 12 Οκτωβρίου 2008

Μήνυμα των Προκαθημένων των Ορθοδόξων Εκκλησίων

Μήνυμα των Προκαθημένων
των Ορθοδόξων Εκκλησίων
(12-10-2008)



Εις το όνομα του Πατρός και του Υιού και του Αγίου Πνεύματος.

1. Δια της Χάριτος του Θεού οι Προκαθήμενοι και οι Αντιπρόσωποι των κατά τόπους Ορθοδόξων Εκκλησιών συνήλθομεν από 10ης έως 12ης Οκτωβρίου 2008 εις Φανάριον τη προσκλήσει και υπό την προεδρίαν του εν ημίν Πρώτου, του Οικουμενικού Πατριάρχου Βαρθολομαίου, επί τη ανακηρύξει του έτους τούτου ως έτους του αποστόλου των Εθνών Παύλου.

Μετ' αδελφικής αγάπης διεβουλεύθημεν επί των απασχολούντων την Ορθόδοξον Εκκλησίαν θεμάτων, συμμετασχόντες δε εις τας επί τω γεγονότι τούτω εορταστικάς εκδηλώσεις, ετελέσαμεν από κοινού την Θείαν Ευχαριστίαν εν τω Πανσέπτω Πατριαρχικώ Ναώ του Οικουμενικού Θρόνου, σήμερον, την 12ην Οκτωβρίου 2008, Κυριακήν των Αγίων Πατέρων της εν Νικαία Ζ’ Οικουμενικής Συνόδου. Κατ αυτάς τας ημέρας ενισχύθημεν δια της αληθείας των δωρεών της θείας προνοίας προς τον Απόστολον των Εθνών, δια των οποίων ούτος ανεδείχθη εις υπέροχον «σκεύος εκλογής» (Πραξ. 9,15) του Θεού και λαμπρόν πρότυπον αποστολικής διακονίας του εκκλησιαστικού σώματος.

Τον Απόστολον τούτον τιμώσα κατά το τρέχον σωτήριον έτος σύμπασα η Ορθόδοξος Εκκλησία, προβάλλει ως πρότυπον προς το πλήρωμα αυτής δια την σύγχρονον μαρτυρίαν της πίστεως ημών προς "τους εγγύς και τους μακράν" (Εφ. 2,17).

2. Η Ορθόδοξος Εκκλησία, έχουσα την συνείδησιν της αυθεντικής ερμηνείας της διδασκαλίας του αποστόλου των εθνών εις ειρηνικούς και χαλεπούς καιρούς της δισχιλιετούς ιστορικής πορείας αυτής, δύναται και οφείλει να προβάλλη εις τον σύγχρονον κόσμον την διδασκαλίαν όχι μόνον περί της εν Χριστώ αποκαταστάσεως της ενότητος ολοκλήρου του ανθρωπίνου γένους, αλλά και περί της παγκοσμιότητος του λυτρωτικού έργου Αυτού, δια του οποίου υπερβαίνονται πάσαι αι διασπάσεις του κόσμου και βεβαιούται η κοινή φύσις πάντων των ανθρώπων.

Εν τούτοις, η αξιόπιστος προβολή του λυτρωτικού αυτού μηνύματος προϋποθέτει την υπέρβασιν και των εσωτερικών αντιπαραθέσεων της Ορθοδόξου Εκκλησίας δια της εκτονώσεως των εθνικιστικών, εθνοφυλετικών η ιδεολογικών παροξυσμών, διότι μόνον ούτως ο λόγος της Ορθοδοξίας θα εύρη την δέουσαν απήχησιν εις τον σύγχρονον κόσμον.

3. Εμπνεόμενοι από την διδασκαλίαν και το έργον του Αποστόλου Παύλου, επισημαίνομεν κατ' αρχάς την σπουδαιότητα, την οποίαν έχει δια την ζωήν της Εκκλησίας και, ειδικώτερον, δια την διακονίαν πάντων ημών, το χρέος της Ιεραποστολής, συμφώνως προς την τελευταίαν εντολήν του Κυρίου: "και έσεσθέ μοι μάρτυρες εν τε Ιερουσαλήμ και πάση τη Ιουδαία και Σαμαρεία και έως εσχάτου της γης" (Πραξ. 1, 8). Ο ευαγγελισμός του λαού του Θεού, αλλά και των μη πιστευόντων εις Χριστόν, αποτελεί υπέρτατον χρέος της Εκκλησίας. Τούτο το χρέος δεν πρέπει να εκπληρούται επιθετικώς η δια διαφόρων μορφών προσηλυτισμού, αλλ' εν αγάπη, ταπεινοφροσύνη και σεβασμώ προς την ταυτότητα εκάστου ανθρώπου και την πολιτισμικήν ιδιαιτερότητα εκάστου λαού. Εις την ιεραποστολικήν αυτήν προσπάθειαν οφείλουν να συμβάλλουν πάσαι αι Ορθόδοξοι Εκκλησίαι με σεβασμόν εις την κανονικήν τάξιν.

4. Η Εκκλησία του Χριστού ασκεί σήμερον την διακονίαν αυτής εις ένα ταχύτατα εξελισσόμενον κόσμον, ο οποίος καθίσταται πλέον αλληλένδετος χάρις εις τα μέσα επικοινωνίας και την εξέλιξιν των συγκοινωνιακών μέσων και της τεχνολογίας. Παραλλήλως, όμως, αυξάνεται και το μέγεθος της αποξενώσεως, των διαιρέσεων και των συγκρούσεων.

Οι χριστιανοί επισημαίνουν ότι πηγή αυτής της καταστάσεως είναι η απομάκρυνσις του ανθρώπου από τον Θεόν. Καμμία μετατροπή των κοινωνικών δομών και των κανόνων συμπεριφοράς δεν είναι ικανή να θεραπεύση την κατάστασιν αυτήν. Η Εκκλησία υποδεικνύει συνεχώς ότι η αμαρτία ημπορεί να καταπολεμηθή μόνον δια της συνεργίας του Θεού και του ανθρώπου.

5. Υπό τοιαύτας συνθήκας, η σύγχρονος μαρτυρία της Ορθοδοξίας δια τα συνεχώς διογκούμενα προβλήματα του ανθρώπου και του κόσμου καθίσταται επιτακτική, όχι μόνον δια την επισήμανσιν των προκαλούντων αυτά αιτίων, αλλά και δια την άμεσον αντιμετώπισιν των παρεπομένων τραγικών συνεπειών των. Αι ποικίλαι εθνικιστικαί, φυλετικαί, ιδεολογικαί και θρησκευτικαί αντιθέσεις τροφοδοτούν συνεχώς επικινδύνους συγχύσεις όχι μόνον ως προς την αδιαμφισβήτητον οντολογικήν ενότητα του ανθρωπίνου γένους, αλλά και ως προς την σχέσιν του ανθρώπου προς την θείαν δημιουργίαν. Η ιερότης του ανθρωπίνου προσώπου συμπιέζεται εις επί μέρους διεκδικήσεις του «ατόμου», ενώ η σχέσις αυτού προς την λοιπήν θείαν δημιουργίαν υποτάσσεται εις την χρηστικήν η και καταχρηστικήν αυθαιρεσίαν του.

Αι διασπάσεις αυταί του κόσμου εισάγουν άδικον ανισότητα συμμετοχής ανθρώπων η και λαών εις τα αγαθά της Δημιουργίας∙ στερούν δισεκατομμύρια ανθρώπων των βασικών αγαθών και οδηγούν εις εξαθλίωσιν της ανθρωπίνης προσωπικότητος∙ προκαλούν μαζικάς μεταναστεύσεις πληθυσμών, διεγείρουν εθνικιστικάς, θρησκευτικάς και κοινωνικάς διακρίσεις και συγκρούσεις, και απειλούν την παραδοσιακήν εσωτερικήν συνοχήν των κοινωνιών. Αι συνέπειαι αυταί είναι επαχθέστεραι, διότι συνδέονται αρρήκτως προς την καταστροφήν του φυσικού περιβάλλοντος και του όλου οικοσυστήματος.

6. Οι Ορθόδοξοι χριστιανοί συμμερίζονται μετά των άλλων, θρησκευομένων η μη ανθρώπων του πλανήτου, την ευθύνην δια την σύγχρονον κρίσιν, διότι ηνέχθησαν η συνεβιβάσθησαν ακρίτως και προς ακραίας επιλογάς του ανθρώπου χωρίς την αξιόπιστον αντιπαράθεσιν προς αυτάς του λόγου της πίστεως. Έχουν, συνεπώς, και αυτοί μείζονα υποχρέωσιν να συμβάλλουν εις την υπέρβασιν των διασπάσεων του κόσμου.

Η χριστιανική διδασκαλία δια την οντολογικήν ενότητα του ανθρωπίνου γένους και της θείας δημιουργίας, ως αύτη εκφράζεται δια του όλου μυστηρίου του εν Χριστώ απολυτρωτικού έργου, αποτελεί θεμελιώδη βάσιν δια την ερμηνείαν της σχέσεως του ανθρώπου προς τον Θεόν και τον κόσμον.

7. Αι προσπάθειαι παραμερισμού της θρησκείας από την κοινωνικήν ζωήν αποτελούν κοινήν τάσιν πολλών συγχρόνων κρατών. Η αρχή της κοσμικότητος του κράτους δύναται μεν να διατηρήται, είναι όμως ανεπίτρεπτος η ερμηνεία αυτής ως ριζικής περιθωριοποιήσεως της θρησκείας από όλας τας σφαίρας της ζωής του λαού.

8. Το χάσμα μεταξύ πλουσίων και πτωχών διευρύνεται δραματικώς εξ αιτίας της οικονομικής κρίσεως, η οποία είναι συνήθως αποτέλεσμα μανιακής κερδοσκοπίας εκ μέρους οικονομικών παραγόντων και στρεβλής οικονομικής δραστηριότητος, η οποία, στερουμένη ανθρωπολογικής διαστάσεως και ευαισθησίας, δεν εξυπηρετεί, τελικώς, τας πραγματικάς ανάγκας της ανθρωπότητος. Βιώσιμος οικονομία είναι εκείνη, η οποία συνδυάζει την αποτελεσματικότητα με την δικαιοσύνην και την κοινωνικήν αλληλεγγύην.

9. Ως προς το θέμα των σχέσεων της χριστιανικής πίστεως και των θετικών επιστημών η Ορθόδοξος Εκκλησία έχει αποφύγει να επιζητή την κηδεμονίαν της εξελίξεως της επιστημονικής αναζητήσεως και να λαμβάνη θέσιν επί παντός επιστημονικού ερωτήματος. Δια την Ορθόδοξον αντίληψιν η ελευθερία της ερεύνης αποτελεί θεόσδοτον δώρον εις τον άνθρωπον.

Συγχρόνως, όμως, προς αυτήν την κατάφασιν, η Ορθοδοξία επισημαίνει τους κινδύνους, οι οποίοι υποκρύπτονται εις ωρισμένα επιστημονικά επιτεύγματα, τα όρια της επιστημονικής γνώσεως και την ύπαρξιν μιας άλλης "γνώσεως", η οποία δεν υπάγεται αμέσως εις το επιστημονικόν πεδίον. Η γνώσις αυτή αποδεικνύεται πολλαπλώς απαραίτητος δια την ορθήν οριοθέτησιν της ελευθερίας και την αξιοποίησιν των καρπών της επιστήμης δια του περιορισμού του εγωκεντρισμού και του σεβασμού της αξίας του ανθρωπίνου προσώπου.

10. Η Ορθόδοξος Εκκλησία φρονεί ότι η τεχνολογική και οικονομική πρόοδος δεν επιτρέπεται να οδηγούν εις την καταστροφήν του περιβάλλοντος και την εξάντλησιν των φυσικών πόρων. Η απληστία δια την ικανοποίησιν των υλικών επιθυμιών οδηγεί εις την πτώχευσιν της ψυχής του ανθρώπου και του περιβάλλοντος. Δεν πρέπει να λησμονήται ότι ο φυσικός πλούτος της γης δεν είναι μόνον περιουσία του ανθρώπου αλλά, πρωτίστως, δημιουργία του Θεού: «του Κυρίου η γη και το πλήρωμα αυτής, η οικουμένη και πάντες οι κατοικούντες εν αυτή» (Ψαλ. 23, 1). Οφείλομεν να ενθυμώμεθα ότι, όχι μόνον αι σημεριναί, αλλά και αι μελλοντικαί γενεαί έχουν δικαίωμα επί των φυσικών αγαθών, τα οποία μας έδωσε ο Δημιουργός.

11. Υποστηρίζοντες σταθερώς πάσαν ειρηνικήν προσπάθειαν δικαίας λύσεως των αναφυομένων συγκρούσεων, χαιρετίζομεν την στάσιν των Εκκλησιών Ρωσίας και Γεωργίας κατά την περίοδον της προσφάτου πολεμικής συρράξεως και την αδελφικήν συνεργασίαν αυτών. Αι δύο Εκκλησίαι επετέλεσαν κατ' αυτόν τρόπον το χρέος της διακονίας της καταλλαγής. Ελπίζομεν ότι αι αμοιβαίαι εκκλησιαστικαί προσπάθειαι θα συμβάλουν εις την υπέρβασιν των τραγικών συνεπειών των στρατιωτικών επιχειρήσεων και την ταχυτέραν συμφιλίωσιν των λαών.

12. Εις την διογκουμένην σύγχυσιν της εποχής μας ο θεσμός της οικογενείας και του γάμου αντιμετωπίζει κρίσιν. Η Εκκλησία εν πνεύματι κατανοήσεως των νέων συνθέτων κοινωνικών συνθηκών οφείλει να αναζητήση τρόπους πνευματικής συμπαραστάσεως και γενικωτέρας ενισχύσεως των νέων και πολυμελών οικογενειών.

Ιδιαιτέρως στρέφομεν την σκέψιν ημών προς τους νέους, δια να τους καλέσωμεν να μετέχουν ενεργώς τόσον εις την λατρευτικήν και αγιαστικήν ζωήν, όσον και εις το ιεραποστολικόν και κοινωνικόν έργον της Εκκλησίας, μεταφέροντες εις αυτήν τους προβληματισμούς και τας προσδοκίας αυτών, δεδομένου ότι αποτελούν όχι μόνον το μέλλον, αλλά και το παρόν της Εκκλησίας.

13. Οι Προκαθήμενοι και οι Αντιπρόσωποι των Αγιωτάτων Ορθοδόξων Εκκλησιών έχοντες πλήρη επίγνωσιν της σοβαρότητος των ανωτέρω προβλημάτων και αγωνιζόμενοι δια την άμεσον αντιμετώπισίν των ως "υπηρέται Χριστού και οικονόμοι μυστηρίων Θεού" (Α Κορ. 4, 1), διακηρύττομεν εξ αυτής της έδρας της Πρωτοθρόνου Εκκλησίας και επαναβεβαιούμεν:

α) Την αταλάντευτον θέσιν και υποχρέωσιν ημών προς διασφάλισιν της ενότητος της Ορθοδόξου Εκκλησίας εν τη «άπαξ παραδοθείση τοις αγίοις πίστει» (Ιούδα 3) των Πατέρων ημών, τη αυτή κοινή Θεία Ευχαριστία, και τη πιστή τηρήσει του κανονικού συστήματος διακυβερνήσεως της Εκκλησίας, δια της εν πνεύματι αγάπης και ειρήνης διευθετήσεως των εκάστοτε τυχόν αναφυομένων προβλημάτων εις τας προς αλλήλους σχέσεις ημών.

β) Την βούλησιν ημών δια την ταχείαν θεραπείαν πάσης κανονικής ανωμαλίας προελθούσης εξ ιστορικών συγκυριών και ποιμαντικών αναγκών, ως εν τη λεγομένη Ορθοδόξω Διασπορά, επί τω τέλει της υπερβάσεως πάσης τυχόν ξένης προς την Ορθόδοξον εκκλησιολογίαν επιρροής. Προς τούτο, χαιρετίζομεν την πρότασιν του Οικουμενικού Πατριαρχείου να συγκαλέση δια το θέμα τούτο, ως και δια την συνέχισιν της προετοιμασίας της Αγίας και Μεγάλης Συνόδου, Πανορθοδόξους Διασκέψεις εντός του προσεχούς έτους 2009, εις τας οποίας, συμφώνως προς την ισχύσασαν προ των Πανορθοδόξων Διασκέψεων της Ρόδου τάξιν και πρακτικήν, θα προσκαλέση απάσας τας Αυτοκεφάλους Εκκλησίας.

γ) Την επιθυμίαν ημών όπως, παρά τας οιασδήποτε δυσκολίας, συνεχίσωμεν τους θεολογικούς διαλόγους μετά των λοιπών Χριστιανών, ως και τους διαθρησκειακούς διαλόγους, ιδιαιτέρως μετά του Ιουδαϊσμού και του Ισλάμ, δοθέντος ότι ο διάλογος αποτελεί τον μόνον τρόπον επιλύσεως των μεταξύ των ανθρώπων διαφορών, ιδιαιτέρως εις μίαν εποχήν, ως η σημερινή, κατά την οποίαν αι παντοίαι διαιρέσεις, περιλαμβανομένων και εκείνων εν ονόματι της θρησκείας, απειλούν την ειρήνην και ενότητα των ανθρώπων.

δ) Την υποστήριξιν ημών προς τας πρωτοβουλίας του Οικουμενικού Πατριαρχείου, καθώς και άλλων Ορθοδόξων Εκκλησιών, δια την προστασίαν του φυσικού περιβάλλοντος. Η σημερινή οικολογική κρίσις, ως οφειλομένη και εις πνευματικούς και ηθικούς λόγους, καθιστά επιτακτικόν το χρέος της Εκκλησίας όπως συμβάλη δια των εις την διάθεσιν αυτής πνευματικών μέσων, εις την προστασίαν της δημιουργίας του Θεού εκ των συνεπειών της ανθρωπίνης απληστίας. Προς τούτο επαναβεβαιούμεν τον καθορισμόν της 1ης Σεπτεμβρίου, πρώτης ημέρας του εκκλησιαστικού έτους, ως ημέρας ειδικών προσευχών δια την προστασίαν της δημιουργίας του Θεού, και υποστηρίζομεν την εισαγωγήν του θέματος του φυσικού περιβάλλοντος εις την κατηχητικήν, κηρυγματικήν και εν γένει ποιμαντικήν δράσιν των Εκκλησιών ημών, ως τούτο ήδη συμβαίνει εις ωρισμένας εξ αυτών.

ε) Την απόφασιν όπως προβώμεν εις τας αναγκαίας ενεργείας, ίνα συσταθή Διορθόδοξος Επιτροπή προς μελέτην των θεμάτων βιοηθικής, επί των οποίων ο κόσμος αναμένει και την τοποθέτησιν της Ορθοδοξίας.

Ταύτα απευθύνοντες προς τον ανά τον κόσμον Ορθόδοξον λαόν και την οικουμένην, ευχόμεθα "έτι και έτι" η ειρήνη, η δικαιοσύνη και αγάπη του Θεού να επικρατήσουν τελικώς εις την ζωήν των ανθρώπων.

"Τω δε δυναμένω υπέρ πάντα ποιήσαι υπερεκπερισσού ων αιτούμεθα η νοούμεν, κατά την δύναμιν την ενεργουμένην εν ημίν, αυτώ η δόξα εν τη Εκκλησία εν Χριστώ Ιησού" (Εφεσίους 3,20-21). Αμήν.

Εν Φαναρίω, τη 12η Οκτωβρίου 2008.

+ Ο Κωνσταντινουπόλεως Βαρθολομαίος
+ Ο Αλεξανδρείας Θεόδωρος
+ Ο Αντιοχείας Ιγνάτιος
+ Ο Ιεροσολύμων Θεόφιλος
+ Ο Μόσχας Αλέξιος
+ Ο Μαυροβουνίου Αμφιλόχιος
(εκ προσώπου της Εκκλησίας Σερβίας)
+ Ο Τρανσυλβανίας Λαυρέντιος
(εκ προσώπου της Εκκλησίας Ρουμανίας)
+ Ο Βιδινίου Δομετιανός
(εκ προσώπου της Εκκλησίας Βουλγαρίας)
+ Ο Ζουκδίδι Γεράσιμος
(εκ προσώπου της Εκκλησίας Γεωργίας)
+ Ο Κύπρου Χρυσόστομος
+ Ο Αθηνών Ιερώνυμος
+ Ο Βρότσλαβ Ιερεμίας
(εκ προσώπου της Εκκλησίας Πολωνίας)
+ Ο Τιράνων Αναστάσιος

+ Ο Τσεχίας και Σλοβακίας Χριστοφόρος

Σάββατο 11 Οκτωβρίου 2008

ΑΓΙΟΣ ΣΥΜΕΩΝ ο Νέος ΘΕΟΛΟΓΟΣ

12 Οκτωβρίου
του Οσίου και θεοφόρου Πατρός ημών
Συμεών του νέου Θεολόγου (+1022)

Άγιος Συμεών ο Νέος Θεολόγος

Ο Άγιος Συμεών ο νέος Θεολόγος αποτελεί μια από τις εξέχουσες μοναχικές μορφές της μέσης βυζαντινής περιόδου. Ο Άγιος Συμεών, κατά κόσμον Γεώργιος, επέδειξε από νεανική ηλικία ιδιαίτερη κλίση στα γράμματα, ενώ η ταυτόχρονη παρουσία του στην αυτοκρατορική αυλή του έδιναν τη δυνατότητα, να ανέλθει σε υψηλά κλιμάκια της αυλής. Ο ίδιος όμως από τη μικρή ηλικία του, επέλεξε το μοναχικό βίο, στον οποίο εισήλθε σε ηλικία 27 ετών. Το έργο του από θεολογικής απόψεως σήμερα αξιολογείται για την κομψότητα της έκφρασης, τα βαθιά θεολογικά νοήματα και τον καινοτόμο ορθόδοξο υπομνηματισμό, που του προσέδωσαν το προσωνύμιο “Νέος Θεολόγος”, με αποτέλεσμα να αποτελεί ένα, εκ των τριών αγίων της εκκλησίας μας, που έχει τον τίτλο του θεολόγου.

Ο άγιος Συμεών ο νέος Θεολόγος γεννήθηκε στα μέσα του 10ου αιώνα (949 - 957), στη Μικρασιάτικη Γαλάτεια της Παφλαγονίας. Οι γονείς του, ευγενείς και διακεκριμένοι στην επαρχία που ζούσαν, ενδιαφέρθηκαν ιδιαίτερα για την παιδεία και την αγωγή του μικρού Συμεών. Για τον λόγο αυτό και τον στέλνουν σε ηλικία 6 ετών στην Κωνσταντινούπολη σε συγγενικά τους πρόσωπα, τα οποία κατείχαν θέση στα ανάκτορα. Από αυτή την ηλικία δέχεται τα πρώτα μαθήματα και σύντομα επιδίδεται στην ταχυγραφία και καλλιγραφία.
Την ίδια εποχή με τη βοήθεια του θείου του αποδέχεται το αξίωμα του σπαθαροκουβιλάριου, καθώς και τη διάκριση να γίνει μέλος της Συγκλήτου. Βέβαια ποτέ δεν τον έθελξαν τέτοιες κοσμικές θέσεις και κύριος λόγος της αποδοχής αυτής της τιμής, ήταν για να μη δυσαρεστήσει τον θείο του. Έτσι παρά το νεαρό της ηλικίας του διέθετε ταπεινό φρόνημα και ώριμη σκέψη, που δεν επέτρεπε να τον θέλξουν κοσμικές επιδιώξεις, παρά τη θέση που κατείχε και τη διαφαινόμενη εξέλιξη που προδιαγραφόταν γι’ αυτόν. Η γνωριμία του με τον πνευματικό του, άγιο Συμεών τον Ευλαβή τον Στουδίτη, έχει ανοίξει άλλους ορίζοντες και διαφορετικούς πόθους στην καρδιά του. Γι’ αυτό και μόλις του δίνεται η κατάλληλη ευκαιρία, μετά τον θάνατο του Νικηφόρου Φωκά (969), εγκαταλείπει τη θέση του στα ανάκτορα και σε ηλικία 14 ετών πηγαίνει στην περίφημη Μονή του Στουδίου και αναζητεί να μείνει πλησίον του πνευματικού του πατρός. Ο πνευματικός του όμως δεν συμφωνεί με την παραμονή του στο μοναστήρι, γιατί κρίνει ότι η ηλικία του είναι ακατάλληλη για μια τόσο μεγάλη απόφαση και του υπαγορεύει να επιστρέψει στο σπίτι του θείου του. Ο ίδιος φανερά λυπημένος από την εξέλιξη των πραγμάτων, επιστρέφει στο σπίτι του θείου του, όπου επιδίδεται στην προσευχή και στη μελέτη θεολογικών και πνευματικών κειμένων που του συνέστησε ο πνευματικός του.
Όπως σημειώνει ο μαθητής του Νικήτας Στηθάτος, ο οποίος συνέταξε τη βιογραφία του, όταν ο Συμεών βρισκόταν στην ηλικία των 20 ετών, δέχθηκε μια ιδιαίτερη ευλογία από τον Θεό. Μια νύχτα εν μέσω προσευχής, γέμισε το δωμάτιό του άπλετο φως και ο ίδιος κατελήφθη από έκσταση. Εκεί είδε να στέκεται μέσα στο φως ο πνευματικός του πατέρας Συμεών ο Ευλαβής. Έχουν περάσει έξι ολόκληρα χρόνια από τότε που ο πνευματικός του του αρνήθηκε την είσοδο στον μοναχικό βίο. Τώρα όμως, μετά την παρέλευση τόσων ετών, πολύ δε περισσότερο με αυτή την εμπειρία, τρέφει πολλές ελπίδες ότι θα τον δεχθεί στο μοναστήρι. Όμως για άλλη μια φορά όμως αποτρέπεται από κάτι τέτοιο.
Πέρασαν άλλα έξι χρόνια και ο Συμεών είδε για δεύτερη φορά παρόμοια θεία οπτασία. Και καθώς τώρα βρίσκεται σε ηλικία 26 χρόνων, του ανατίθεται μια υπηρεσιακή αποστολή στην ιδιαίτερη πατρίδα του, τη Γαλάτη. Πριν την αναχώρηση του επισκέπτεται τον πνευματικό του πατέρα για να ζητήσει την ευλογία του, και δέχεται απ’ αυτόν κάτι ασύγκριτα μεγαλύτερο και απρόσμενο. Του ανακοινώνεται ότι είναι σε ηλικία που μπορεί να εισέλθει στο μοναχικό βίο. Έτσι ο πόθος τόσων χρόνων μπορούσε τώρα να εκπληρωθεί. Αναχωρεί βεβαίως κατόπιν για την πατρίδα του τη Γαλάτη, όπου και ανακοινώνει τα σχέδιά του στους γονείς του. Η αντίδραση των γονέων του και των συγγενών του υπήρξε έντονη. Ο πατέρας του φαίνεται ότι ήταν ιδιαίτερα πιεστικός και φορτικός στο να τον αποτρέψει, όμως δεν κατορθώνει να τον επηρεάσει. Ο Συμεών μάλιστα προβαίνει και σε πράξεις που πιστοποιούν το αμετάκλητο της απόφασής του. Αρνείται εγγράφως κάθε διεκδίκησή του από την πατρική περιουσία και αναχωρεί για την Κωνσταντινούπολη.
Φθάνοντας στη Κωνσταντινούπολη, οδηγείται αμέσως στον γέροντά του στην ιερά Μονή Στουδίου, όπου και γίνεται δεκτός, σε ηλικία 27 ετών. Τότε παίρνει και το μοναχικό όνομα Συμεών (το κατά κόσμον όνομά του ήταν Γεώργιος). Ηγούμενος της μονής τότε ήταν ο Πέτρος, και η μονή ακολουθούσε το κοινοβιακό σύστημα οργάνωσης. Εξαιτίας αυτού γεννάται και η πρώτη αντιξοότητα στον Συμεών. Η απόλυτη υπακοή του στον πνευματικό του πατέρα, καθώς αντιτίθεται προς το κοινοβιακό πνεύμα, σύμφωνα με το οποίο απόλυτη υπακοή ασκείται μόνο στον ηγούμενο, μαζί με το γεγονός ότι έχει εμφανή πνευματική πρόοδο, ξεσήκωσε τον φθόνο των υπόλοιπων μοναχών. Η διαβολή που του έγινε ανάγκασε τον ηγούμενο να τον διώξει από τη μονή.
Κατ’ εκείνη την περίοδο, λίγο δηλαδή πριν αναχωρήσει από τη Μονή του Στουδίου, ο Συμεών γεύεται την Τρίτη κατά σειράν θεία οπτασία. Ο γέροντάς του κατόπιν των γεγονότων που έλαβαν χώρα στη Μονή του Στουδίου τον οδήγησε, δόκιμο ακόμη, στην πλησιόχωρη Μονή του αγίου Μάμαντος του Ξηροκέρκου, όπου ηγούμενος ήταν ο ενάρετος Αντώνιος. Στο νέο του ησυχαστήριο άλλοι πειρασμοί ενοχλούν τον Συμεών. Κάποια στιγμή έρχεται από τη Γαλάτη ο κατά σάρκα πατέρας του, ο οποίος μαζί με άλλους Συγκλητικούς προσπαθεί να τον πείσει να επιστρέψει στα εγκόσμια. Μάταια όμως. Ο Συμεών συντάσσει επιστολή προς τον πατέρα του, στην οποία του εκθέτει το ύψος της κλήσεώς του και τον συμβουλεύει να μην αντιτίθεται σ’ αυτήν. Τη στιγμή της συντάξεώς της περιπίπτει σε νέα οπτασία. Είναι η τέταρτη κατά σειράν.
Κατόπιν και αυτού του πειρασμού, τον οποίο διεξήλθε ο Συμεών, ο γέροντάς του Συμεών ο Ευλαβής, τον έκειρε μοναχό σε ηλικία 29 ετών. Δεν πέρασαν παρά δύο χρόνια από τότε, και το έτος 988 απεβίωσε ο ηγούμενος της Μονής του αγίου Μάμαντος, Αντώνιος. Οι μοναχοί, με τη σύμφωνη γνώμη του Πατριάρχη Νικολάου Β΄ του Χρυσοβέργη εκλέγουν ηγούμενο τον Συμεών. Κατόπιν αυτών, χειροτονείται πρεσβύτερος και τοποθετείται ηγούμενος της Μονής. Κατά τη διάρκεια της χειροτονίας του και μάλιστα τη στιγμή που ο αρχιερέας ανέπεμπε τη χειροτονητήρια ευχή, είδε νέο όραμα· το πέμπτο κατά σειράν.
Ως ηγούμενος της Μονής του αγίου Μάμαντος ο Συμεών ο Νέος είχε να αντιμετωπίσει πολλά προβλήματα. Αρχικά τα οικοδομικά της Μονής, η οποία βρισκόταν σε ημιερειπωμένη κατάσταση. Αυτό τον ανάγκασε να κατεδαφίσει τα παλαιά κτίρια και να οικοδομήσει νέα μαζί με νεόκτιστο λαμπρό ναό. Το δεύτερο μεγάλο πρόβλημα ήταν η πνευματική καλλιέργεια και συγκρότηση των μοναχών. Ο Συμεών, θεωρητικός και νηπτικός καθώς ήταν, συχνά έκανε λόγο στους μοναχούς περί “θείου έρωτος”, περί “θεωρίας” και περί “θείου φωτός”. Οι μοναχοί όμως ήταν αμύητοι σε τέτοιου είδους διδασκαλία. Έφθασαν μάλιστα στο σημείο τριάντα περίπου μοναχοί κατά τη διάρκεια κατηχήσεως – ομιλίας του Συμεών εντός του ιερού ναού να ορμήσουν κυριολεκτικά εναντίον του με φωνές και απειλητικές διαθέσεις. Ο Συμεών τους αντιμετώπισε με γλυκύτητα, και εκείνοι έξαλλοι βγήκαν από τον ναό και με κραυγές προσέφυγαν στον Πατριάρχη Σισσίνιο απαιτώντας το δίκαιό τους.
Ο Πατριάρχης εκπλήσσεται κυριολεκτικά από την στάση αυτή των μοναχών και καλεί τον Συμεών στο Πατριαρχείο, όπου διαπιστώνει από την αντιπαράθεση τον φθόνο των μοναχών. Γι΄ αυτό και αποφασίζει να τους εξορίσει όλους. Τη στιγμή αυτή η συγχωρητικότητα του Συμεών και η παντελής έλλειψη κάθε μορφής εκδικήσεως λάμπουν σε όλο τους το μεγαλείο. Παρεμβαίνει στον Πατριάρχη και με έντονες παρακλήσεις τον κάμπτει, έτσι ώστε να μην τους εξορίσει. Μετά από αυτό το περιστατικό ο Συμεών παραμένει στη θέση του ηγουμένου για 25 ολόκληρα χρόνια, και το 1013 παραδίδει την ηγουμενία στον μαθητή του Αρσένιο, ενώ ο ίδιος αποσύρεται σε κοντινό ησυχαστήριο. Βρίσκεται ήδη στην ηλικία των 57 ετών, και μέσα στην ησυχία επιδίδεται πλέον στο συγγραφικό του έργο.
Μέσα στις άλλες συγγραφές συντάσσει και ακολουθία προς τιμήν του πνευματικού του πατρός Συμεών του Ευλαβούς, του οποίου την αγιότητα αποδεχόταν και ήθελε να εορτάζει τη μνήμη του. Η πράξη του αυτή βρίσκει αντίθετο τον Μητροπολίτη Νικομηδείας Στέφανο, ο οποίος και κινεί τα νήματα εναντίον του και τελικά πείθει τον Πατριάρχη, αφενός να του απαγορεύσει κάθε απόδοση τιμής στον Συμεών τον Ευλαβή και αφετέρου να τον εξορίσει στην περιοχή της Χρυσουπόλεως.
Ο άγιος Συμεών παίρνει τον δρόμο της εξορίας και εγκαθίσταται σε ένα ερημοκκλήσι της Αγίας Μαρίνας. Ο Πατριάρχης αργότερα τον αθωώνει και τον απαλλάσσει από την εξορία επιτρέποντας του να εγκατασταθεί όπου θέλει, με τον όρο να εορτάζει ιδιωτικά μόνο τη μνήμη του πνευματικού του πατρός Συμεών του Ευλαβούς. Ο Συμεών προτιμά την ερημία της αγίας Μαρίνας, προς τιμήν της οποίας ανήγειρε και νέο ναό, και σχηματίζει γύρω απ’ αυτόν μίκρο ποίμνιο. Παραμένει εκεί έως το 1037, όταν τον και εκοιμήθει.
Η ημέρα του θανάτου του δεν του ήταν άγνωστη. Την προέβλεψε. Γι’ αυτό και ετοιμάστηκε κατάλληλα. Έβαλε τους μαθητές του, αφού μετέλαβε των αχράντων Μυστηρίων, να ψάλλουν τη νεκρώσιμη ακολουθία, και εκείνος, μόλις τελείωσε την προσευχή του, σταύρωσε τα χέρια, τακτοποίησε το σώμα του με ηρεμία και αναφώνησε “Εις χείράς σου, Χριστέ Βασιλεύ, τό πνεύμά μου παρατίθημι”. Η μνήμη του εορτάζεται στις 12 Μαρτίου, ημέρα της κοιμήσεώς του, επειδή όμως συμπίπτειμε τη νηστεία τη Μεγάλης Τεσσαρακοστής, μετατίθεται στις 12 Οκτωβρίου.
Την προσωνυμία “Νέος Θεολόγος” την απέκτησε για την έμφαση που έδωσε με τη ζωή του πρωτίστως και με τα έργα του κατά δεύτερον στη μυστική αίσθηση της θείας αγάπης και του φωτός· έννοιες και καταστάσεις πνευματικές για τις οποίες κάνουν λόγο και οι άλλοι δύο Θεολόγοι, ο άγιος Ιωάννης ο ευαγγελιστής και ο άγιος Γρηγόριος ο Θεολόγος. Από τους μαθητές του ο πιο διακεκριμένος, Νικήτας ο Στηθάτος, έκανε γνωστά τα έργα του, τα σημαντικότερα των οποίων είναι οι “Κατηχήσεις”, οι “Ύμνοι Θείων Ερώτων” και τα “Πρακτικά και Θεολογικά Κεφάλαια”.

ΑΓΙΟΥ ΣΥΜΕΩΝ του ΝΕΟΥ ΘΕΟΛΟΓΟΥ "ΕΥΧΗ ΜΥΣΤΙΚΗ"


Αγίου Συμεών του Νέου Θεολόγου

Ευχή Μυστική

Δι' ης επικαλείται
το Πνεύμα το Άγιον ο αυτό προορών

Πρόσκληση

Έλα, το φώς το αληθινό,
έλα, η αιώνια ζωή,
έλα, το απόκρυφο μυστήριο,
ο ανώνυμος θησαυρός,
το ανεκφώνητο πράγμα,
το ακατανόητο πρόσωπο,
η παντοτινή αγαλλίαση, το ανέσπερο φως,
έλα, η αληθινή προσδοκία
αυτών που μέλλουν να σωθούν.
Έλα, των πεσμένων η έγερση,
έλα, των νεκρών η ανάσταση.
Έλα, Δυνατέ, που δημιουργείς,
μεταπλάθεις κι αλλοιώνεις τα πάντα
με μόνη τη θέλησή σου!
Έλα, αόρατε, ανέγγιχτε κι αψηλάφητε.
Έλα, συ που μένεις πάντα αμετακίνητος,
μα κάθε στιγμή μετακινείσαι ολόκληρος,
για να 'ρθεις σε μας, που κειτόμαστε στον άδη,
ο υπεράνω πάντων των ουρανών.
Έλα, πολυπόθητο και πολυθρύλητο όνομα,
που όμως αδυνατούμε να περιγράψουμε
τι ήσουν ακριβώς,
ή να γνωρίσουμε την ουσία και τις ιδιότητές σου.
Έλα, παντοτινή χαρά,
έλα, αμαράντινο στεφάνι,
έλα, πορφύρα του μεγάλου Θεού και βασιλιά μας.
Έλα, κρυστάλλινη ζώνη διαμαντοστόλιστη,
ελα, απλησίαστο υπόδημα,
έλα βασιλική αλουργίδα
κι όντως αυτοκρατορική δεξιά!
Έλα, συ που πόθησε και ποθεί
η ταλαίπωρή μου ψυχή,
έλα, συ ο Μόνος
προς εμένα τον μόνο
γιατί, καθώς βλέπεις
είμαι μόνος!…
Έλα, συ που με ξεχώρισες απ' όλα
και μ' έκανες μοναδικό πάνω στη γή.
Έλα, συ που έγινες ο πόθος της ψυχής μου
και μ' αξίωσες να σε ποθήσω
τον απρόσιτο παντελώς!
Έλα, πνοή μου και ζωή,
έλα της ταπεινής μου ψυχής παρηγοριά,
έλα, χαρά και δόξα μου κι' ατέλειωτη τρυφή.

Ευχαριστία

Σ' ευχαριστώ, που έγινες ένα πνεύμα μαζί μου
ασυγχύτως, ατρέπτως κι αναλλοιώτως,
Θεέ του παντός,
κι' έγινες για χάρη μου τα πάντα σε όλα:
Τροφή ανεκλάλητη που ποτέ δεν τελειώνει,
που ξεχύνεται ακατάπαυστα
από της ψυχής μου τα χείλη
και πλούσια αναβλύζει
απ' την πηγή της καρδιάς μου.
Ενδυμα, που αστράφτει
και καταφλέγει τους δαίμονες.
κάθαρση, που με πλένεις
με τ' άφθαρτα κι' άγια δάκρυα
που η παρουσία σου χαρίζει
σ' όσους επισκεφθείς.
Σ' ευχαριστώ, γιατί για χάρη μου έγινες
ανέσπερο φως και ήλιος αβασίλευτος,
που δεν έχεις πού να κρυφτείς,
αφού γεμίζεις με τη δόξα σου τα σύμπαντα.
Ποτέ δεν κρύφτηκες από κανένα
αλλ' εμείς κρυβόμαστε πάντοτε από σένα,
μη θέλοντας ναρθούμε κοντά σου.
Μα πού να κρυφτείς
αφού πουθενά δεν υπάρχει τόπος
για την κατάπαυσή σου;
Και γιατί να κρυφτείς
εσύ που δεν αποστρέφεσαι κανένα
ούτε κανένα ντρέπεσαι;
Και τώρα, σε ικετεύω, Δέσποτά μου,
έλα να στήσεις τη σκηνή σου στην καρδιά μου,
να κατοικήσεις και να μείνεις εντός μου
αχώριστος κι ενωμένος μέχρι τέλους
με μένα τον δούλο σου, αγαθέ,
για να βρεθώ κι' εγώ
στην έξοδό μου κι έπειτα απ' αυτήν στους αιώνες
κοντά σου Αγαπημένε,
και να βασιλέψω μαζί σου
Θεέ του παντός!


Ικεσία

Μείνε, Κύριε, και μη μ' αφήσεις μόνο.
Θέλω, όταν έρθουν οι εχθροί μου,
Που ζητούν να καταπιούν την ψυχή μου,
να σε βρούν μέσα μου,
και να φύγουν για πάντα,
για να μη μπορέσουν ξανά να με βλάψουν
βλέποντάς σε τον ισχυρότερο πάντων
να κάθεσαι στον οίκο της ταπεινής μου ψυχής.
Ναί, Δέσποτα,
όπως με θυμήθηκες όταν ζούσα στον κόσμο
και χωρίς να το καταλάβω
με διάλεξες εσύ, με χώρισες απ' τον κόσμο
και μ' έκανες κοινωνό της θείας σου δόξης,
έτσι και τώρα φύλαξέ με
πάντοτε σταθερό κι αμετακίνητο
στην ενοίκησή σου εντός μου.
Βλέποντάς σε αδιάκοπα εγώ ο νεκρός
θ'ανασταίνομαι και θα ζω,
έχοντάς σε εγώ ο φτωχός
θα πλουτίζω διαρκώς
και θα γίνω πλουσιότερος
απ' όλους τους βασιλιάδες.
και θα σε τρώγω και θα σε πίνω
και θα σε ντύνομαι κάθε ώρα,
ώστε να ζω και τώρα και πάντα
εντρυφώντας σε ανεκλάλητα αγαθά.
Γιατί εσύ είσαι
κάθε αγαθό και κάθε δόξα και κάθε τρυφή
και σε σένα πρέπει η δόξα
στην Αγία και Ομοούσιο και Ζωοποιό Τριάδα,
που όλοι οι πιστοί
τη σέβονται και τη γνωρίζουν,
την προσκυνούν και τη λατρεύουν
στα πρόσωπα
του Πατέρα και του Υιού και του Αγίου Πνεύματος
τώρα και πάντα και στους αιώνες των αιώνων.
Αμήν.


"Ευχή Μυστική"
Έκδοση Ι. Μονής Αγίου Συμεών του Νέου Θεολόγου, Κάλαμος Αττικής

ΑΓΙΟΥ ΣΥΜΕΩΝ του ΝΕΟΥ ΘΕΟΛΟΓΟΥ - ΒΙΟΣ

Άγιος Συμεών ο νέος Θεολόγος
Πρώην μεν είχες γλώτταν αντί της βίβλου,
Γλώττης δε αντί, σην έχεις ήδη βίβλον.

Ο άγιος Συμεών ο νέος Θεολόγος γεννήθηκε στην Γαλάτη της Παφλαγονίας (Μικρά Ασία) το 948 ή το 958 (κατά τον Π.Κ.Χρήστου).
Η ζωή του αγίου Συμεών συμπίπτει σε μεγάλο μέρος με τη βασιλεία του Βασίλειου Β’ του Βουλγαροκτόνου (976-1025).Σε ηλικία περίπου έντεκα χρονών οι γονείς του τον έφεραν στην Κωνσταντινούπολη, για να σπουδάσει στα σχολεία της πρωτεύουσας και να μπει στη συνέχεια στην υπηρεσία του αυτοκράτορα. Ο θείος του Βασίλειος κατείχε σημαντική θέση στην αυλή. Ο νεαρός όμως Συμεών αρνήθηκε την μεγάλη αυτή τιμή καθώς και το να συνεχίσει τις σπουδές του μετά το γυμνασιακό στάδιο, σε ανώτατες σχολές. Φαίνεται ότι για ένα διάστημα έζησε την άτακτη ζωή ενός νέου της πρωτεύουσας. Τελικά γνώρισε τον άγιο Συμεών τον Ευλαβή (917-987), γέροντα μοναχό της Μονής του Στουδίου. Συνεχίζει να εργάζεται όπως και πριν μέσα στον κόσμο, αλλά επισκέπτεται συχνά τον πνευματικό του πατέρα.
Ο Συμεών ο Στουδίτης στην αρχή του έδωσε ένα ελάχιστο πρόγραμμα ασκητικής ζωής, και για ανάγνωσμα τον “Πνευματικό Νόμο” του Μάρκου του Μοναχού. Τότε έζησε και την πρώτη του εμπειρία. Τον πλημμύρισε το άκτιστο φως και τον γέμισε χαρά, έτσι που έχασε τον εαυτό του και τον γύρω του κόσμο. Αυτή όμως η πρώτη καρποφόρα περίοδος, που ο άγιος Συμεών απέδιδε στις προσευχές του πνευματικού του πατέρα, δεν κράτησε πολύ. Ξαναγύρισε στην κοσμική και άστατη ζωή που ζούσε πριν. “Εις λάκκον και και ιλύν βυθού αισχρών εννοιών τε και πράξεων εμαυτόν ο άθλιος εναπέρριψα, κακεί κατελθών τοις εγκεκρυμμένοις εν τω σκοτεί περιέπεσον, εξ ων ουκ εμαυτόν εγώ μόνον, αλλ’ ουδέ ο σύμπας κόσμος εις εν αθροισθείς εκείθεν αναγαγείν με και των χειρών αυτών εξελέσθαι ηδύνατο”. Φαίνεται ότι ακόμα και σ’ αυτή την περίοδο, που κράτησε έξι ή επτά χρόνια, ο άγιος Συμεών δεν διέκοψε ολότελα τις σχέσεις του με τον πνευματικό του πατέρα.
Τελικά θαυματουργικά απελευθερώνεται και μπαίνει δόκιμος στη Μονή του Στουδίου σε ηλικία 27 ετών. Λίγο αργότερα ο ηγούμενος τον κάλεσε και του ζήτησε να εγκαταλείψει τον πνευματικό του πατέρα. Ο Συμεών αρνήθηκε και εγκατέλειψε την Μονή του Στουδίου. Μπήκε ως δόκιμος στο γειτονικό μοναστήρι του αγίου Μάμαντος του Ξηροκέρκου. Έγινε σύντομα μοναχός, χειροτονήθηκε ιερέας και μετά τρία χρόνια σε ηλικία 31 χρονών εκλέχθηκε ηγούμενος από τους μοναχούς του αγίου Μάμαντος με τη συγκατάθεση του Πατριάρχη Νικολάου του Χρυσοβέργη. Γίνεται διάσημος στην Κωνσταντινούπολη, άλλοι τον τιμούν και άλλοι του επιτίθενται.
Μετά τα πρώτα εύκολα βήματα στην πνευματική ζωή, που τον οδήγησαν γρήγορα στην θεωρία του ακτίστου φωτός, πορεύεται τον δύσκολο δρόμο της ασκήσεως με υπομονή για να συντελεστεί η αφομοίωση της Χάρης. Μετά από μεγάλο και τραχύ διάστημα ασκητικού αγώνα αξιώθηκε να δει πάλι το άκτιστο φως, αλλά αμυδρότερα. Οι δυσκολίες πολλαπλασιάζονται από την αντίδραση των ανθρώπων που δεν καταλαβαίνουν το νόημα των πνευματικών του αγώνων. Παρά τις πολυάριθμες εμπειρίες δεν έχει γνωρίσει ακόμη τον Θεό και αισθανόταν βαθιά ανικανοποίητος. Τελικά μέσα στο άκτιστο φως βιώνει προσωπική συνάντηση και κοινωνία με τον Χριστό. Στη συνέχεια αυτή η κατάσταση γίνεται μόνιμη. Από αγάπη προς τον πλησίον και από τη μεγάλη του επιθυμία να κάνει όλο τον κόσμο μέτοχο αυτής της χάρης, φανερώνει στους άλλους την εμπειρία του και τους προτρέπει ν’ ακολουθήσουν αυτόν τον πνευματικό δρόμο. Πλέον αισθάνεται την βεβαιότητα ότι δεν είναι αυτός που καλεί αλλά ότι ο Ίδιος ο Χριστός καλεί τους ανθρώπους δια του αγίου Συμεών.
Το μοναστήρι του ήταν σε άθλια κατάσταση. Αγωνίζεται για την ανοικοδόμηση του και για την πνευματική καθοδήγηση των μοναχών. Πάντα κήρυττε την δυνατότητα της ένωσης με τον Θεό στην παρούσα ζωή. Ο δρόμος που οδηγεί σε αυτή την ένωση, η εφαρμογή των εντολών του Χριστού, η οδός η στενή και τεθλιμμένη του σταυρού, οι ασκητικοί αγώνες. Τονίζει ότι αρχίζουμε να συμμετέχουμε στην ανάσταση του Χριστού ήδη από τον παρόντα κόσμο. Ήδη από εδώ αρχίζουμε να βλέπουμε τον Χριστό. Η διδασκαλία δεν απευθυνόταν σε ερημίτες και αναχωρητές μοναχούς. Απευθυνόταν σε συνηθισμένους μοναχούς ενός κοινοβίου της πρωτεύουσας και σε έναν ευρύτερο κύκλο πιστών.
Ο άγιος Συμεών είχε πεποίθηση ότι στα λόγια και τη διδασκαλία του εμπνεόταν από το άγιο Πνεύμα. Διευκρινίζει ότι μιλάει τόσο συχνά για τον εαυτό του και για τις εμπειρίες του επειδή θέλει και τα πνευματικά του παιδιά να μοιραστούν τα ίδια με αυτόν δώρα.
Στο μοναστήρι του αγίου Μάμαντος έρχονται πολύ καινούριοι μοναχοί. Σχηματίστηκε μια ομάδα μαθητών πιστών και αφοσιωμένων. Ανάμεσα τους ένας πρώην επίσκοπος της Ιταλίας με το όνομα Ιερόθεος. Στο λαό της Κωνσταντινούπολης γίνεται όλο και περισσότερο γνωστός. Πολλά σημαντικά πρόσωπα τον επισκέπτονται αναζητώντας πνευματική καθοδήγηση. Μερικοί όμως από τη συνοδεία του δεν μπορούν να συνεχίσουν. Μια ψυχρότητα άρχισε να εισχωρεί. Δημιουργείται μια ομάδα που αντιδρά. Υπάρχει ένταση ανάμεσα στον άγιο Συμεών και σε μια μερίδα μοναχών.
Παρά την εχθρότητα που συναντούσε εξακολουθεί να καλεί τους μοναχούς, που ήταν κάτω από την καθοδήγηση του, σε μια ανώτερη πνευματική ζωή, που να αναζητά τον θείο φωτισμό. Δεκαπέντε περίπου χρόνια μετά την άνοδο του στην ηγουμενία, ένα μέρος των μοναχών του αγίου Μάμαντος, περίπου 30, επαναστατούν εναντίον του.
Μια μέρα ενώ κήρυττε στην εκκλησία την ώρα του όρθρου, όπως συνήθιζε, τον διέκοψαν βίαια. Έπεσαν πάνω του “ωσεί θήρες” με την πρόθεση να τον πετάξουν έξω από το μοναστήρι. Η απόπειρα απέτυχε χάρη στην ηρεμία του αγίου Συμεών, που έμεινε “άσειστος” στη θέση του, “υπομειδιών και φαιδρόν ατενίζων προς τους αλάστορας”. Οι επαναστάτες αφού έκαναν πολύ θόρυβο έσπασαν τις κλειδαριές της πόρτας του μοναστηριού και έτρεξαν διασχίζοντας την πόλη προς το Πατριαρχείο. Ο Πατριάρχης Σισσίνιος (995-998) εξόρισε από το μοναστήρι τους μοναχούς. Η ποινή ακυρώθηκε μετά από μεσολάβηση του αγίου Συμεών. Το 1005 παραιτήθηκε ύστερα από είκοσι πέντε χρόνια ηγουμενίας.
Ο άγιος Συμεών ταλαιπωρήθηκε επίσης λόγω της επίθεσης που δέχτηκε από τον πρώην μητροπολίτη Νικομηδείας Στέφανο. Ο Στέφανος ήταν πολιτική προσωπικότητα και παράγοντας της διπλωματίας, “ανήρ ελλόγιμος και επί σοφία και αρετή διαβόητος και πειθοί μαλάξαι ικανός γνώμην σκληράν και ατίθασσον”.
Συνέβη κάποτε να συναντηθούν οι δύο άνδρες στο Πατριαρχείο και ο σύγκελος Στέφανος επωφελήθηκε από την ευκαιρία, για να θέσει μια δύσκολη θεολογική ερώτηση στον Συμεών, ελπίζοντας να τον παγιδέψει και να δείξει έτσι την άγνοια του. “Πως χωρίζεις τον Υιόν από του Πατρός, επινοία ή πράγματι;” Ο άγιος υποσχέθηκε να δώσει γραπτή την απάντηση του. Στην απάντηση του ανασκευάζει τις προϋποθέσεις της ερωτήσεως του Στεφάνου, εξηγώντας την πραγματική έννοια των τριαδικών διακρίσεων στο Θεό, που είναι μέσα στις διακρίσεις Του αδιαίρετος και ένας κατά τη φύσι Του. Επίσης στηλιτεύει όλους εκείνους –και εδώ αναφέρεται στο σύγκελλο- που τολμούν να θεολογούν, χωρίς να έχουν μέσα τους το Πνεύμα του Θεού:
… εκπορευθέν το Πνεύμα,
το Πανάγιον, εκ του Πατρός αφράστως
και απεστάλη δι’ Υιού τοις ανθρώποις·
ου τοις απίστοις ουδέ τοις φιλοσόφοις,
ου τοις ρήτορσιν ουδέ τοις φιλοδόξοις,
ου τοις μαθούσι συγγραφάς των Ελλήνων,
ου τοις τας γραφάς αγοούσι τας έσω,
ου τοις εξασκήσασι σκηνικόν βίον,
ου τοις λαλούσι τορνευτώς και πλουσίως,
ου τοις λαχούσι μεγάλων ονομάτων,
ου τοις τυχούσι φιλείσθαι παρ’ ενδόξων …
Η σύγκρουση ήταν ανάμεσα σε δύο διαφορετικούς τρόπους θεολογίας και κατανόησης της πνευματικής ζωής.
Γράφει σχετικά ο Π. Κ. Χρήστου: “Ο Συμεών ο Νέος ο Θεολόγος έζησε σ’ εποχή αξιοσημείωτης ακμής όλων των τομέων του δημόσιου βίου στο Βυζάντιο, πολιτικού, οικονομικού, πολιτιστικού, εκκλησιαστικού· σύμφωνα με την χρονολογία μου από το 958 έως το 1036. … Το Βυζάντιο είχε τώρα την άνεση να οργανώσει επάνω σε νέες βάσεις την ανώτατη παιδεία που επρόκειτο ν’ αποβεί πρότυπο για τα ευρωπαϊκά πανεπιστήμια, τα οποία θα εμφανίζονταν λίγο αργότερα, να δώσει νέα ώθηση στην ανάπτυξη της φιλοσοφίας και των επιστημών, να οργανώσει συστηματικά την κοινωνική μέριμνα … Ηγούμενος ακόμη, ο ευγνώμων μαθητής είχε συστήσει εορτασμό για τον διδάσκαλο (τον Συμεών τον Ευλαβή, τον Στουδίτη), ευθύς μετά τον θάνατό του. Τον εγνώριζε καλά από τα παιδικά του χρόνια κι επίστευε ότι δεν είναι σωστό να κρύβει τα θεία χαρίσματά του, ότι έχει χρέος να τα διακηρύσσει. Συνέταξε λοιπόν το συναξάρι του, εφιλοπόνησε εγκώμια και συνέθεσε ύμνους σ’ αυτόν. Ο εορτασμός συνεχίστηκε απρόσκοπτα μερικά έτη, αλλ’ έπειτα άρχισε η αντίδρασις. Το έναυσμα γι’ αυτήν Έδωσε ο Στέφανος, μητροπολίτης Νικομηδείας, ένας αξιόλογος ιεράρχης με σοβαρή μόρφωση και σημαντικές ικανότητες, αλλά δεμένος σφικτά με μια συμπεριφορά που συνδύαζε κοσμική συμβατικότητα με παραδοσιακή αυστηρότητα. Δεν ήταν διατεθειμένος ν’ ανεχθεί νεωτερισμούς σαν αυτόν που ήθελε να εισαγάγει ο Συμεών.
Το θέμα που τους εχώριζε δεν ήταν τόσο ασήμαντο όσο φαίνεται εκ πρώτης όψεως. Δεν επρόκειτο για την καθιέρωση της μνήμης ενός επί πλέον αγίου, αλλά περί μιας θεμελιώδους αρχής της χριστιανικής πίστεως· αν δηλαδή το Άγιο Πνεύμα ενεργεί στην Εκκλησία και σήμερα, όπως άλλοτε, ή έπαυσε η ενέργεια του· αν η πνευματική τελείωσις είναι κατάστασις που μπορεί να την κατακτήσουν και σήμερα οι πιστοί, όπως άλλοτε, ή είναι μια παρωχημένη υπόθεσις.
Ένας άλλος Συμεών, ο Μεταφραστής, λίγες δεκαετίες ενωρίτερα είχε διασκευάσει επί το λογιώτερο και ευσεβέστερο τους βίους αγίων και τους είχε εκδώσει στην μνημειώδη συλλογή του, το “Μηνολόγιο”. Παρατηρώνταν υψηλός βαθμός σεβασμού προς τους αγίους αυτήν την εποχή· αλλά οι άγιοι ήσαν όλοι παλαιοί. Η γενική εντύπωσις ήταν τότε ότι η αγιότης είναι προνόμιο των παλαιών εποχών και δεν μπορεί να αναδειχθούν τώρα νέοι άγιοι. Και αυτήν την γνώμη εκπροσωπούσε ο Στέφανος Νικομηδείας. … Το κήρυγμα του Συμεών είναι ότι η τελειότης μπορεί να αποκτηθεί σε κάθε εποχή και ότι η αγιότης είναι προνόμιο όλων των εποχών και όλων των ανθρώπων· διότι το Πνεύμα ενεργεί και σήμερα. … Είναι αξιοσημείωτη η επιμονή του Συμεών στην προσπάθεια ανανεώσεως της λειτουργικής ζωής …” (Περιοδικό ΣΥΝΑΞΗ, “Άγιος Συμεών ο Θεολόγος του φωτός”, Π. Κ. Χρήστου, σελ. 9 και 12).
Η σύγκρουση κράτησε περίπου 6 χρόνια και τελείωσε στις 3 Ιανουαρίου 1009 με την εξορία του αγίου Συμεών. Τον εγκατέλειψαν μόνο χειμωνιάτικα χωρίς να του δώσουν ούτε τα αναγκαία για την διατροφή του. Ο σύγκελος έπεισε τον Πατριάρχη να δώσει εντολή να γίνουν έρευνες στο μοναστήρι με την ελπίδα ότι θα εύρισκε μεγάλα χρηματικά ποσά. Οι άνθρωποι του μπήκαν στο μοναστήρι του αγίου Μάμαντος, σπάζοντας τα πάντα και αρπάζοντας τα βιβλία και τα ρούχα του αγίου, χωρίς να βρουν κανένα θησαυρό. Τελικά ο άγιος Συμεών ανακλήθηκε από την εξορία και βρήκε στην Κωνσταντινούπολη το πλήθος των θαυμαστών του. Ο Πατριάρχης τον δέχθηκε με τιμή. Με την πατριαρχική διαιτησία τελείωσε γύρω στα 1010-1011 η σύγκρουση με τον σύγκελλο Στέφανο.
Το μίσος κατά της διδασκαλίας του Συμεών ήταν μεγάλο. Η αντίθετη παράταξη είχε τις απόψεις της, που τις θεωρούσε παραδοσιακές και ρεαλιστικές. Η θέση τους ήταν ότι η εποχή τους ήταν εντελώς διαφορετική από την εποχή των Αποστόλων και πως ήταν αδύνατο να μιμηθούνε τότε την αγιότητα τους· αυτός που διδάσκει κάτι τέτοιο ή αλαζόνας είναι ή τρελός. Για τον άγιο Συμεών όμως αυτές οι ιδέες ήταν μια σοβαρή παραμόρφωση του Ευαγγελίου και αγωνιζόταν να αποκαταστήσει την αυθεντική ευαγγελική ζωή που είχε ατονήσει. Πρώτα πρέπει κανείς να δει τον Θεό και μετά να μιλάει γι’ Αυτόν.
Εγκαταστάθηκε οριστικά πια στον τόπο της εξορίας του, εκούσια αυτή τη φορά και ολοκλήρωσε την επισκευή του μοναστηριού της αγίας Μαρίνας. Η φήμη του ως χαρισματούχου, ως ανθρώπου προικισμένου με προφητικά χαρίσματα που έκανε θαύματα, εξαπλώνεται όλο και πιο πολύ και τραβά κοντά του πλήθος ανθρώπων.
Παρά την προχωρημένη ηλικία του, πήγε να ξαναδεί την πατρίδα του και το πατρικό του σπίτι. Τελικά αρρωσταίνει. “Η δε νόσος ρύσις ην της γαστρός την ουσίαν κενούσα και τον σύνδεσμον των συνδραμόντων στοιχείων εις έκαστον απολύουσα. Έκειτο ουν ο μακάριος εφ’ ικανάς τας ημέρας τη νόσω κρατηθείς και την δύναμιν υπετέμνετο, τας σάρκας ετήκετο και του δεσμού παρελύετο”. Έμεινε εντελώς παράλυτος και τον γυρνούσαν στο κρεβάτι με κάποια “μηχανή”. “Μόλις μετά μηχανής τινος ένθεν και εκείθεν σαλεύοντες επάνω της κλίνης εστρέφομεν υπό της αρρωστίας κατεργασθέντα …”. Τον είδαν όμως μια μέρα τέσσερεις και πλέον πήχεις πάνω από το έδαφος του κελλιού του να υπερίπταται και να προσεύχεται μέσα σε “ανεκλάλητο” φως.
Μετά από δεκατρία χρόνια ζωής στην εξορία ο άγιος Συμεών ο νέος Θεολόγος κοιμήθηκε στις 12 Μαρτίου του 1021 ή του 1036 (κατά τον Π.Κ.Χρήστου). Όπως μας διηγείται ο βιογράφος του είχε προβλέψει την ημερομηνία του θανάτου του και τη μεταφορά των λειψάνων του, που έγινε μετά 30 χρόνια.
Πώς και πυρ υπάρχεις βλύζον,
πώς και ύδωρ είς δροσίζον,
πώς και καίεις και γλυκαίνεις,
πώς φθοράν εξαφανίζεις;
Πώς θεούς ποιείς ανθρώπους,
πώς το σκότος φως εργάζη,
πώς ανάγεις εκ του άδου,
πώς θνητούς εξαφθαρτίζεις;
Πώς προς φως το σκότος έλκεις,
πώς την νύκτα περιδράσση,
πώς καρδίαν περιλάμπεις,
πώς με όλον μεταβάλλεις;
Πώς ενούσαι τοις ανθρώποις,
πώς υιούς Θεού εργάζη,
πώς εκκαίεις σου τω πόθω,
πώς τιτρώσκεις άνευ ξίφους;


(Ιερός Ναός προς τιμήν του Άγίου Συμεών του Νέου Θεολόγου υπάρχει στην ομώνυμη Ιερά Μονή εις τον Κάλαμο Αττικής)