Κυριακή 30 Ιανουαρίου 2011

Οι Τρεις Ιεράρχες — Οι ασυμβίβαστοι

Οι Τρεις Ιεράρχες πρώτευσαν σε όλους τους τομείς της πνευματικής ζωής. Κατέκτησαν με τον προσωπικό τους αγώνα και την βοήθεια της θείας Χάριτος τις κορυφές της αγιότητος και καλούσαν τους πιστούς να ανεβαίνουν στις ωραίες πνευματικές αναβάσεις.
Άσκησαν στον ύψιστο βαθμό την φιλανθρωπία και ανακούφισαν τον πόνο χιλιάδων αναξιοπαθούντων.
Δίδασκαν καθημερινά τους πιστούς αναλύοντάς τους τις θεόπνευστες αλήθειες της Πίστεώς μας και διαφωτίζοντάς τους για τα μεγάλα θέματα, που απασχολούν την ψυχή κάθε ανθρώπου.
Καθόρισαν συστηματικά την λειτουργική ζωή της Εκκλησίας, για να μπορούν να λατρεύουν οι πιστοί θεάρεστα τον Κύριο.
Συνέγραψαν θαυμάσια συγγράμματα, τα οποία ξεπέρασαν τη φθορά του χρόνου και ισχύουν και για τις μέρες μας. Ο εθνικός μας ιστορικός Κωνσταντίνος Παπαρρηγόπουλος γράφει ότι με τα συγγράματά τους οι Τρεις Ιεράρχαι «απετελέσαν εποχήν λόγου νέαν, μεγάλην και ένδοξον διά το ανθρώπινον γένος»ος, μέρος Β’ σελ. 1, 6). (Ιστορία του Ελληνικού Έθνους, τόμ. 2
Πολύ εύστοχα ελέχθη γι’ αυτούς ότι ήταν «εύγλωττοι κατά τον λόγον, ευγλωττότεροι κατά τον βίον, ευγλωττότατοι κατά τον θάνατον».
Βασικό στοιχείο της αγιότητος και των τριών είναι ότι ήταν ασυμβίβαστοι με το κακό, την αμαρτία και την αίρεση. Δεν γνώριζαν τη γλώσσα των συμβιβασμών και της διπλωματίας. Προτιμούσαν να χάσουν τη θέση τους και αυτή τη ζωή τους, παρά να συμβιβαστούν σε θέματα αρχών και πίστεως. Δε σκέφτηκαν ποτέ εάν αντίπαλοί τους ήσαν αυτοκράτορες ή σοφοί διάφοροι ή ισχυροί κατά κόσμον. Έμειναν ακλόνητοι στην ορθή πίστη και ζωή αψηφώντας τις συνέπειες.
Εμείς, έπαρχε Μόδεστε, είπε στον απεσταλμένο του αρειανού αυτοκράτορα Ουάλη ο Μ. Βασίλειος, είμαστε ήρεμοι και πράοι άνθρωποι και υποχωρούμε όταν πρόκειται για προσωπικά μας θέματα. Όταν όμως πρόκειται για την πίστη μας στον Θεό, «ὅταν Θεός ᾖ τό κινδυνευόμενον» δεν υπολογίζουμε τίποτε, αγωνιζόμαστε μέχρι θανάτου, χωρίς να φοβόμαστε οποιοδήποτε βασανιστήριο. «Ἀκουέτω ταῦτα καί βασιλεύς». Να τα πεις και να τ’ ακούσει αυτά κι ο βασιλιάς (PG 36, 561).
Και ο άγιος Γρηγόριος ο Θεολόγος, αφού νίκησε τους αρειανούς και πήρε πίσω τους Ναούς της Κωνσταντινούπολης, που τους είχαν καταπατήσει αυτοί, και ενώ είχε φίλο του τον αυτοκράτορα Θεοδόσιο τον Μέγα και μαζί του το μεγαλύτερο μέρος του πιστού λαού, όταν μερικοί ζηλόφθονες επισκόπου αμφισβήτησαν την εκλογή του, παρητήθη αμέσως. Δε θέλησε να έλθει σε συμβιβασμούς με μοχθηρούς ανθρώπους. Παρητήθη και από την προεδρία της Β’ Οικουμενικής Συνόδου και από τον Πατριαρχικό θρόνο της Κωνσταντινουπόλεως. Αντί της θέσεως προτίμησε την ακεραιότητα και το ασυμβίβαστο του χαρακτήρος του. Δεν γνώριζε τους διπλωματικούς ελιγμούς, αλλά γνώρισμά του ήταν όπως έγραφε, το «μή παρασυρῆναι», να μη παρασύρεται και να έχει «παρρησίαν» (PG 37, 32-33).
Και ο ιερός Χρυσόστομος, όταν έγινε Αρχιεπίσκοπος Κωνσταντινουπόλεως και θέλησε να καθαρίσει την Εκκλησία από αναξίους κληρικούς, οι οποίοι είχαν την προστασία της αυτοκράτειρας Ευδοξίας, δεν εδίστασε να ελέγξει και την αυτοκράτειρα  για τη ζωή της. Δεν συμβιβάστηκε μαζί της. Γι’ αυτό και εξορίστηκε και πέθανε εξόριστος μέσα σε αφάνταστες κακουχίες, με πνεύμα όμως απτόητο και αδούλωτο. Χαρακτηριστικό του γενναίου και ασυμβίβαστου φρονήματός του βλέπουμε στην ομιλία, που εκφώνησε φεύγοντας για την εξορία: «Πολλά τά κύματα καί χαλεπόν τό κλυδώνιον· ἀλλ’ οὐ δεδοίκαμεν (δεν φοβόμαστε) μή καταποντισθῶμεν· ἐπί γἀρ τῆς πέτρας ἑστήκαμεν. Μαινέσθω ἡ θάλασσα, πέτραν διαλῦσαι οὐ δύναται· ἐγειρέσθω τά κύματα, τοῦ Ἰησοῦ τό πλοῖον καταποντίσαι οὐκ ἰσχύει» (PG 52, 427).
Τέτοιους άγιους, γενναίους και ασυμβίβαστους με το κακό και την αίρεση εκκλησιαστικούς ηγέτες χρειαζόμαστε και σήμερα. Και ας παρακαλούμε την Ιδρυτή της Εκκλησίας μας να μας τους χαρίζει.
“Η Δράσις μας”, τεύχος 465, Ιανουάριος 2009

Παρασκευή 28 Ιανουαρίου 2011

Στο σχέδιο του Θεού και αυτή η δοκιμασία

Εγώ πιστεύω ότι είναι μέσα στο σχέδιο του Θεού και αυτή η δοκιμασία, η οποία για εμένα υπήρξε κεραυνός εν αιθρία, διότι είχα μια δραστηριότητα τόσο εκτεταμένη και τόσο πολυποίκιλη, ώστε τίποτε δεν προοιωνιζόταν ότι υπάρχει στον εαυτό μου μέσα τόσο μεγάλη φθορά.

Τελικά εγώ έχω ωφεληθεί πνευματικά από τη δοκιμασία μου αυτή, γιατί συνήθισα τον θάνατο απέναντί μου και μίλησα μαζί του, κατά το δη λεγόμενο, και τελικά η πίστη μου στον Θεό και η αυτοπεποίθησή μου και βεβαίως και η βοήθεια τόσων ανθρώπων, ιδίως όταν μάθαινα ότι υπάρχει ένας παλλαϊκός συναγερμός και προσεύχονται τόσοι άνθρωποι για τον Αρχιεπίσκοπο, με συγκράτησαν ώστε να μπορέσω να σηκώσω αυτόν τον σταυρό και τελικά να περάσω αυτό το μεγάλο βουνό.   

  ΧΡΙΣΤΟΔΟΥΛΟΣ
Αρχιεπίσκοπος Αθηνών και πάσης Ελλάδος

Δευτέρα 17 Ιανουαρίου 2011

Συνήλθε σήμερα Δευτέρα, 17 Ιανουαρίου 2011, σε μόνη έκτακτη Συνεδρία η Ιερά Σύνοδος της Ιεραρχίας της Εκκλησίας της Ελλάδος

Συνήλθε σήμερα Δευτέρα, 17 Ιανουαρίου 2011, σε μόνη έκτακτη Συνεδρία η Ιερά Σύνοδος της Ιεραρχίας της Εκκλησίας της Ελλάδος, υπό την Προεδρία του Μακαριωτάτου Αρχιεπισκόπου Αθηνών και Πάσης Ελλάδος κ. Ιερωνύμου, στην Αίθουσα Συνεδριών της Ιεράς Συνόδου της Ιεραρχίας.

Προ της Συνεδρίας ετελέσθη Αρχιερατική Θεία Λειτουργία στο Καθολικό της Ιεράς Μονής Ασωμάτων Πετράκη, ιερουργούντος του νεωτέρου τη τάξει Σεβασμιωτάτου Μητροπολίτου Λαγκαδά, Λητής και Ρεντίνης κ. Ιωάννου.

Περί την 9η πρωινή, στη μεγάλη Αίθουσα των Συνεδριών της Ιεράς Συνόδου, εψάλη η Ακολουθία για την έναρξη των εργασιών της Ιεράς Συνόδου. Αναγνωσθέντος του Καταλόγου των συμμετεχόντων Ιεραρχών, διεπιστώθη η απουσία των Σεβασμιωτάτων Μητροπολιτών: α) Νέας Κρήνης και Καλαμαριάς κ. Προκοπίου, β) Μαρωνείας και Κομοτηνής κ. Δαμασκηνού, γ) Ιωαννίνων κ. Θεοκλήτου, δ) Κεφαλληνίας κ. Σπυρίδωνος, ε) Ηλείας κ. Γερμανού, στ) Αργολίδος κ. Ιακώβου, ζ) Κίτρους και Κατερίνης κ. Αγαθονίκου, η) Λήμνου κ. Ιεροθέου, θ) Διδυμοτείχου, Ορεστιάδος και Σουφλίου κ. Δαμασκηνού, ι) Φθιώτιδος κ. Νικολάου και ια) Κυθήρων κ. Σεραφείμ, οι οποίοι απουσίασαν ητιολογημένα.

Ακολούθως, συνεκροτήθη η Επιτροπή Τυπου από τούς Σεβασμιωτάτους Μητροπολίτες Σύρου, Τήνου, Άνδρου, Κέας και Μήλου κ. Δωρόθεο, Χαλκίδος κ. Χρυσόστομο και Πατρών κ. Χρυσόστομο.

Στη συνέχεια ο Μακαριώτατος Αρχιεπίσκοπος Αθηνών και Πάσης Ελλάδος κ. Ιερώνυμος ως Πρόεδρος του Σώματος της Ιεράς Συνόδου της Ιεραρχίας προσεφώνησε τα Μέλη Αυτής, και ευχαρίστησε τους Σεβασμιωτάτους Μητροπολίτες για την παρουσία τους. Στην ομιλία του, μεταξύ άλλων, είπε :

«Ο λόγος της σημερινής μας συνάξεως, για τον οποίον η Δ.Ι.Σ. συνεκάλεσε την Ιεραρχία, είναι η από κοινού αντιμετώπισις πρακτικών προβλημάτων που δημιουργούνται στην πνευματικήν διακονίαν των πιστών μας μετά την δημοσίευση του νόμου 3899/2010 (ΦΕΚ 212 τ. Α , 17.12.2010 ) με θέμα: "Επείγοντα μέτρα εφαρμογής του προγράμματος στήριξης της ελληνικής οικονομίας", μέσα σε μια ατμόσφαιρα οικονομικής δυσπραγίας της Χώρας μας και συνεχώς αυξανομένης ανασφάλειας, αγωνίας και ανησυχίας του λαού μας.

Τελειώνοντας ο Μακαριώτατος τόνισε :
«Δεν διαφεύγει από κανένα μας η κρίσις της Χώρας μας. Ζούμε όλοι μας την δύσκολη κατάσταση και την αγωνία των ανθρώπων που υποβόσκει. Καθημερινά γινόμαστε μάρτυρες τραγικών περιπτώσεων αυξανόμενης φτώχειας, επικίνδυνης ανεργίας και ανασφάλειας. Για άλλη μια φορά καλούμεθα και πάλι σαν Εκκλησία, να σταθούμε στο ύψος των περιστάσεων. Και όλα αυτά μέσα σε μια ζοφερή ατμόσφαιρα.

Είμαι βέβαιος, ότι και στην σημερινή σύναξη θα επικρατήσουν : η ψυχραιμία, η σύνεσις, η νηφαλιότητα και η υπευθυνότητα όλων μας».


Ο Σεβασμιώτατος Μητροπολίτης Καρυστίας και Σκύρου κ. Σεραφείμ, ως αντιπρόεδρος της Ιεραρχίας, αντεφώνησε εκ μέρους των Σεβασμιωτάτων Ιεραρχών.

Μετά ταύτα, ο Σεβασμιώτατος Μητροπολίτης Ύδρας, Σπετσών και Αιγίνης κ. Εφραίμ ανέπτυξε την εισήγησή του σύμφωνα με την Ημερήσια Διάταξη, η οποία είχε ως τίτλο : «Επί ζητημάτων Εφημεριακού Κλήρου».


Επί της εισηγήσεως έγινε διεξοδική συζήτηση, κατά την οποία εξέφρασαν τις απόψεις τους οι κάτωθι Σεβασμιώτατοι Μητροπολίτες : Ζακύνθου κ. Χρυσόστομος, Ναυπάκτου και Αγίου Βλασίου κ. Ιερόθεος, Φιλίππων, Νεαπόλεως και Θάσου κ. Προκόπιος, Καισαριανής, Βύρωνος και Υμηττού κ. Δανιήλ, Μονεμβασίας και Σπάρτης κ. Ευστάθιος, Ξάνθης και Περιθεωρίου κ. Παντελεήμων, Δημητριάδος και Αλμυρού κ. Ιγνάτιος, Θεσσαλονίκης κ. Άνθιμος, Τρίκκης και Σταγών κ. Αλέξιος, Νικοπόλεως και Πρεβέζης κ. Μελέτιος και Καλαβρύτων και Αιγιαλείας κ. Αμβρόσιος.

Η συζήτηση συνεχίσθηκε και μετά το διάλειμμα. κατά την οποία ομίλησαν οι Σεβασμιώτατοι Μητροπολίτες : Χαλκίδος κ. Χρυσόστομος, Σύρου, Τήνου, Άνδρου, Κέας και Μήλου κ. Δωρόθεος, Σιδηροκάστρου κ. Μακάριος, Αλεξανδρουπόλεως κ. Άνθιμος, Αιτωλίας και Ακαρνανίας κ. Κοσμάς, Σισανίου και Σιατίστης κ. Παύλος, Λαγκαδά κ. Ιωάννης, Περιστερίου κ. Χρυσόστομος, Ιλίου, Αχαρνών και Πετρουπόλεως κ. Αθηναγόρας, Παροναξίας κ. Καλλίνικος, Κορίνθου κ. Διονύσιος, Σταγών και Μετεώρων κ. Σεραφείμ, Ελασσώνος κ. Βασίλειος, Πειραιώς κ. Σεραφείμ και Νέας Σμύρνης κ. Συμεών. Ο εισηγητής, Σεβασμιώτατος Μητροπολίτης Ύδρας, Σπετσών και Αιγίνης κ. Εφραίμ δευτερολόγησε και ανακεφαλαίωσε συνοπτικά τις τοποθετήσεις των Σεβασμιωτάτων Ιεραρχών. Εν συνεχεία ο Μακαριώτατος Πρόεδρος ανέγνωσε τις θέσεις του απουσιάζοντος Σεβασμιωτάτου Μητροπολίτου Ηλείας κ. Γερμανού και τοποθετήθηκε συμπερασματικά για όλα όσα διημείφθησαν.


Η όλη συζήτηση διεξήχθη με σοβαρότητα, υπευθυνότητα και νηφαλιότητα μέσα σε πνεύμα ενότητος της Ιεραρχίας.

Εν τέλει απεφασίσθη, παρά τον πολλαπλάσιο αριθμό που απαιτείται ώστε να καλυφθούν οι υφιστάμενες λειτουργικές και ποιμαντικές ανάγκες της Εκκλησίας της Ελλάδος, η Ιερά Σύνοδος της Ιεραρχίας να ζητήσει για το 2011 τον διορισμό μειωμένου αριθμού Εφημερίων, οι οποίοι με πολύ δυσκολία θα κληθούν να τις αντιμετωπίσουν, αναγνωρίσασα την κρισιμότητα των περιστάσεων και τις δυσκολίες, τις οποίες σήμερα διέρχεται η Πατρίδα μας.

Επισημαίνεται ωσαύτως η μεγάλη προσφορά όλων των Εφημερίων, ιδιαιτέρως όμως των ακριτικών, απομακρυσμένων και νησιωτικών περιοχών και ότι σήμερα σε πολλά μικρά χωριά, η ελπίδα των ανθρώπων είναι το χτύπημα της καμπάνας, η τέλεση της Θείας Λειτουργίας και η εορτή του Ενοριακού Ναού και του μικρού παρεκκλησίου.


Τέλος ανετέθη στους Σεβασμιωτάτους Μητροπολίτες Καισαριανής, Βύρωνος και Υμηττού κ. Δανιήλ, Ύδρας Σπετσών και Αιγίνης κ. Εφραίμ και Σύρου, Τήνου, Άνδρου, Κέας και Μήλου κ. Δωρόθεο να συναντηθούν με τον Εξοχώτατο Υπουργό Εσωτερικών, Αποκεντρώσεως και Ηλεκτρονικής Διακυβερνήσεως κ. Ιωάννη Ραγκούση για να του παραδώσουν την Απόφαση της Ιεράς Συνόδου της Ιεραρχίας.

Η Επιτροπή Τύπου της Ιεράς Συνόδου της Ιεραρχίας

Σάββατο 15 Ιανουαρίου 2011

«Καί εγένετω εν τώ ύπάγειν αυτούς εκαθαρίσθησαν»



«Καί εγένετω εν τώ ύπάγειν αυτούς εκαθαρίσθησαν»

Θαύμα μεγάλο και πολλαπλό ακούσαμε στη σημερινή ευαγγελική περικοπή: τη θεραπεία των δέκα λεπρών. Οι ταλαίπωροι αυτοί άνθρωποι πραγματικά υπέφεραν. Όταν λοιπόν αντίκρισαν τον Κύριο Ιησού να περνά κοντά από τα μέρη τους, έσπευσαν να Του ζητήσουν βοήθεια. Ακολούθησαν με απόλυτη εμπιστοσύνη την οδηγία πού τούς έδωσε να πάνε να εξετασθούν από τούς Ιερείς, και το θαύμα έγινε. Στο δρόμο θεραπεύτηκαν από τη λέπρα.

Σήμερα πού ή λέπρα αντιμετωπίζεται από την ιατρική επιστήμη, υπάρχει μία άλλη λέπρα ή οποία βασανίζει κάθε άνθρωπο, και μόνο ό Θεός μπορεί να τη θεραπεύσει. Είναι ή λέπρα της αμαρτίας. 'Άς δούμε λοιπόν, σύμφωνα με τη σημερινή διήγηση του ιερού Ευαγγελίου, πώς μπορούμε να απαλλαγούμε από την αμαρτία, ή όποια σαν τη λέπρα προσβάλλει την ψυχή μας.

ΣΥΝΑΙΣΘΗΣΗ ΤΩΝ ΑΜΑΡΤΙΩΝ ΜΑΣ

Το πρώτο πού χρειάζεται προκειμένου να καταπολεμήσουμε την αμαρτία είναι ή συναίσθηση των αμαρτιών μας. Είναι πολύ σημαντικό ό ασθενής να αναγνωρίζει την ασθένεια του, προκειμένου να την καταπολεμήσει. Ο άρρωστος πού δεν καταλαβαίνει την αδυναμία του, δεν μπορεί να δεχθεί τα απαραίτητα φάρμακα για τη θεραπεία του. Αντίθετα αυτός πού συνειδητοποιεί την ασθένεια του, ζητά βοήθεια από το γιατρό και είναι πρόθυμος να ακολουθήσει τις οδηγίες του.

Είναι χαρακτηριστικό ότι οι δέκα λεπροί, επειδή ακριβώς γνώριζαν ότι είναι ακάθαρτοι, στάθηκαν μακριά, «πόρρωθεν», και ζήτησαν βοήθεια από τον Κύριο Ιησού χωρίς να τολμήσουν να Τον πλησιάσουν. Κι όμως, ό Χριστός ήταν τόσο κοντά τους! Διότι, όπως λέει ό Ψαλμωδός, «εγγύς Κύριος τοις συντετριμμένοις την καρδίαν και τούς ταπεινούς τω πνεύματι σώσει» (Ψαλμ. λγ' [33] 19). Ό Κύριος είναι κοντά σ' εκείνους πού έχουν συντετριμμένη καρδιά και θα σώσει όσους έχουν ταπεινό φρόνημα.

Αυτό συμβαίνει και στη δική μας ζωή. Ή συναίσθηση της άμαρτωλότητός μας γεννά στην ψυχή μας την ταπείνωση και τη μετάνοια. Αλήθεια, εμείς έχουμε συνειδητοποιήσει πόσο αμαρτωλοί είμαστε, ή δικαιολογούμε σε όλα τον εαυτό μας; Ό ευαγγελιστής Ιωάννης γράφει ότι «έάν είπωμεν ότι άμαρτίαν ούκ έχομεν, εαυτούς πλανώμεν» (Α' Ίω. α' 8),δηλαδή εάν πούμε ότι δεν έχουμε καμία αμαρτία, εξαπατούμε τον εαυτό μας. Αν πάλι αντιλαμβανόμαστε πόσο πολύ έχει μολύνει το εσωτερικό μας ή αμαρτία, τότε δεν θα πλησιάζουμε τα άγια Μυστήρια πριν καθαρίσουμε την ψυχή μας. Διότι αν ένας λεπρός φαίνεται αποκρουστικός στα μάτια μας, πολύ περισσότερο δυσώδης και ακάθαρτος είναι ό αμαρτωλός άνθρωπος ενώπιον του Θεού, ό Όποιος είναι ό κατ' εξοχήν άγιος, αμόλυντος και καθαρός από κάθε αμαρτία.

ΚΑΤΑΦΥΓΗ ΣΤΟΝ ΚΥΡΙΟ

Εφόσον λοιπόν συναισθανθούμε την ασθένεια της ψυχής μας, εκείνο πού απομένει είναι να καταφύγουμε στον παντοδύναμο ιατρό, τον Κύριο Ιησού Χριστό, Οι δέκα λεπροί με κραυγή ισχυρή επικαλέστηκαν το έλεος του Κυρίου. «Ιησού έπιστάτα, έλέησον ημάς», φώναζαν. Κύριε Ιησού, έλέησέ μας! Μια τέτοια ισχυρή κραυγή ποτέ δεν αφήνει αδιάφορο τον Κύριο. Θερμή και δυνατή να είναι και ή δική μας προσευχή όταν ζητάμε τη βοήθεια του Θεού: Κύριε, έλέησέ μας!

Και ακόμα, ή προσευχή μας να γίνεται με ταπείνωση και διάθεση υποταγής στο θέλημα του Θεού. Είναι αξιοσημείωτο ότι οι λεπροί δεν ζητούσαν από τον Κύριο να τούς θεραπεύσει, παρά μόνο επαναλάμβαναν το «Έλέησον ημάς». Κατέφυγαν στον Κύριο με πλήρη εμπιστοσύνη και υπακοή σε ό,τι τούς ζητούσε. Έτσι, όταν ό Κύριος 'Ιησούς, πριν ακόμη τούς θεραπεύσει, τούς υπέδειξε να πάνε στους ιερείς για να εξεταστούν, εκείνοι αμέσως Τον άκουσαν! Δεν αμφέβαλαν, ούτε έφεραν αντίρρηση. Και ό Κύριος έκανε το θαύμα! Ενώ ξεκίνησαν λεπροί, στο δρόμο έγιναν υγιείς! Παρόμοια και κάθε χριστιανός δεν μπορεί να λάβει την υγεία της ψυχής του παρά μόνο αν βαδίζει σταθερά την οδό του θείου θελήματος. Κι εμείς κάθε φορά πού καταφεύγουμε στο Μυστήριο της ιεράς Εξομολογήσεως για να λάβουμε την άφεση των αμαρτιών μας, ας παίρνουμε την απόφαση να ακολουθήσουμε στο έξης με περισσότερη ακρίβεια τις οδηγίες του Πνευματικού. Για να διατηρήσουμε την υγεία της ψυχής μας, οφείλουμε να τηρούμε τις εντολές τού Θεού στη ζωή μας, ακόμη κι αν ή εφαρμογή τους μάς φαίνεται δύσκολη ή και παράλογη...

Οι δέκα λεπροί θεραπεύθηκαν, διότι γνώριζαν την ασθένεια τους, ζήτησαν βοήθεια και ακολούθησαν πιστά τις οδηγίες του θείου Διδασκάλου. Ας συνειδητοποιήσουμε κι εμείς ότι έχουμε ανάγκη καθαρισμού από τα πάθη μας. Κι ας καταφεύγουμε στον φιλάνθρωπο Θεό με ταπείνωση, με θερμή προσευχή και απόλυτη εμπιστοσύνη στους λόγους του. Τότε ό Κύριος θα μάς καθαρίζει από την πνευματική λέπρα. Και πάντοτε όταν δεχόμαστε αυτή την ύψιστη δωρεά, ας μην παραλείπουμε να ευχαριστούμε τον άγιο Θεό για το θαύμα αυτό πού επιτελεί στην ψυχή μας. Να είμαστε ευγνώμονες δούλοι του, όπως κι ό ένας από τούς δέκα λεπρούς, για να Τον δοξάζουμε ως τον μοναδικό «ιατρό των ψυχών και των σωμάτων ημών».

 Περιοδικόν «Ο ΣΩΤΗΡ»

H λέπρα εικόνα της αμαρτίας

209856781

H λέπρα εικόνα της αμαρτίας

«᾿Ηπήντησαν αὐτῷ (=τῷ Χριστῷ) δέκα λεπροὶ ἄνδρες» (Λουκ. 17,12)
ΗΤΑΝ κάποτε ἐποχή, ἀγαπητοί μου, ποὺ δὲν ὑ­πῆρχε ἀσθένεια. Καὶ δὲν ὑπῆρχε, δι­ότι δὲν ὑπῆρχε μικρόβιο.
Τὸ μικρόβιο, ὅπως ξέρουμε, εἶνε ἀόρατο· μὲ γυμνὸ μάτι δὲν τὸ βλέπεις. Τὸ σῶμα μας, τὸ χῶμα, τὸ νερό, ὁ ἀέρας, τὰ πάντα, εἶνε γε­μᾶτα ἀπὸ ἄπειρα μικρό­βια. Ὅταν πρὶν διακόσα χρόνια ἕνας ἐπιστή­μων τὰ ἀνεκάλυψε καὶ εἶδε μὲ τὸ μικροσκόπιο σ’ ἕνα ποτήρι νε­ρὸ νὰ κολυμποῦν ἑκατομμύρια ἀπ’ αὐτοὺς τοὺς μικροοργανισμούς, φώναξε τὴν κόρη του. ―Γιά κοίταξε, τῆς λέει· ὑπάρχει κάτι μέσα στὸ νερό; ―Δὲ βλέπω τίποτα. ―Γιά κοίταξε τώρα μὲ τὸ μικρο­σκόπιο. Ὅταν ἐκείνη εἶδε, κατεπλάγη. ―Τί εἶνε τοῦτο ’δῶ, πατέρα!… Ἀμέτρητα ζῳύφια εἶδε νὰ πλέουν μέσα στὸ νερό.
Φορεὺς λοιπὸν τῆς ἀσθενείας εἶνε ἕνα μικρόβιο. Καὶ τὸ ἀδιόρατο αὐτὸ πλάσμα κάνει θραῦσι. Οὔτε τὰ λιοντάρια τῆς Ἀφρικῆς δὲν θανατώνουν τόσους ὅσους ἕ­να μικρόβιο. Τρομερὸ πρᾶγμα· γιὰ νὰ φαίνεται ἔτσι ἡ ἀδυναμία μας…
Στὴν ἀρχή, ὅπως εἴπαμε, δὲν ὑπῆρχαν μικρόβια. Ὁ ἀέρας ἦταν πεντακάθαρος, δὲν ὑ­πῆρχε νέφος καυσαερίων. Τὰ νερὰ πεν­τακά­θαρα, διαυγῆ, κρυστάλλινα. Τὰ δάση παρθέ­να, ὅπου εἶχαν τὶς φωλιές τους τὰ πουλιά. Τὸ περιβάλλον θαυμάσιο, κῆπος Ἐδέμ. Δὲν ὑπῆρ­χε ἀκόμη ἀσθένεια καμμία μέσα στὸν ἄνθρωπο. Ἀλλ’ αἴφνης τὸ σκηνικὸ μετεβλήθη. Τὸ πῶς μετεβλήθη δὲν θὰ τὸ ἀναπτύξω τώρα. Ἕνα μό­νο θὰ πῶ· ὅτι, κατὰ τὴ Γραφή, αἰτία εἶνε ὁ ἴ­διος ὁ ἄνθρωπος, ὄχι ὁ Θεός. Ὁ Θεὸς ἔφτειαξε θαυμάσιο περιβάλλον, τὰ ἔπλασε ὅλα «κα­λὰ λίαν» (Γέν. 1,31). Αἰτία τοῦ κακοῦ εἶνε ὁ ἄν­θρωπος ποὺ ἁμάρτησε. Δὲν ὑπήκουσε στὸ Θεό, καὶ κατόπιν ἐνέσκηψαν ὅλα τὰ κακά. Τὰ νερὰ μολύνθηκαν, ὁ ἀέρας μολύνθηκε, τὰ δέντρα ξεράθηκαν, ἡ γῆ ἄρχισε νὰ σείεται… Ἡ ἁρμο­νία, ποὺ ὑπῆρχε (μὲ τὸ Θεό, μὲ τὸν πλησίον, μὲ τὴ φύσι), διεταράχθη. Τὰ πάντα ἀναστα­τώθηκαν. Καὶ κοντὰ σ’ αὐτὰ οἱ ἁμαρτίες κλόνισαν τὴν ὑγεία τοῦ ἀνθρώπου.
Νὰ μετρήσουμε τὶς ἀσθένειες; Εἶνε ἀμέτρητες. Καὶ ὅσο προχωρεῖ ἡ ἐπιστήμη, ὅλο καὶ νέ­ες πα­ρουσιάζονται. Τελευταίως μάλιστα ἐμφα­νί­­στη­­κε καὶ μιὰ ἀσθένεια ποὺ θὰ σαρώσῃ τὴν ἀν­­θρω­πότητα ὡς τιμωρία τῆς σαρκικῆς ἀκολασίας. Τὸ βλέπετε. Φραγμὸς δὲν ὑπῆρ­χε. Κο­ρόιδευ­αν τὴν ἐντολὴ τοῦ Θεοῦ. Καὶ στὴν πατρίδα μας ἔβγαλαν νόμο, ποὺ ἀποποινικοποιεῖ καὶ ἀμνηστεύει τὴ μοιχεία· ἐκεῖ φτάσαμε. Ἔτσι τὸ ἔιτζ ἔρχεται νὰ βάλῃ κάποιο φραγμό.

* * *

Μία ἀπὸ τὶς ἀρχαῖες ἀσθένειες ἦταν καὶ ἡ λέπρα, ποὺ εἴδαμε σήμερα στὸ εὐαγγέλιο. Ἐπὶ αἰῶνες ἦταν φόβος – τρόμος, καὶ μόνο πε­ρὶ τὸ 1940 ἔδωσε ὁ Θεὸς καὶ ἀνακα­λύ­φθηκε τὸ φάρμακο γι’ αὐτήν.
⃝ Τί εἶνε ἡ λέπρα; Εἶνε μιὰ βασανιστικὴ ἀ­σθέ­νεια, ἀλλοιώνει τὸ αἷμα, κάνει τὸ δέρμα νὰ κοκ­κινίζῃ καὶ νὰ γεμίζῃ λέπια. Δημιουργεῖ κνισμό, φαγούρα, ἀνησυχία. Τὸ νήπιο κοιμᾶται στὴν κούνια, ὁ ἐργά­της κοιμᾶται μετὰ τὸν κόπο τῆς ἡμέρας, ὅλοι ἡ­συχάζουν· ὁ ταλαίπωρος ὁ λεπρὸς ὅμως δὲ μποροῦσε νὰ κλείσῃ μάτι. Ξυνόταν συνεχῶς μὲ τὰ νύχια ἢ μ’ ἕνα κεραμίδι. Βασανιστικὴ ἀσθένεια.
⃝ Καὶ ὄχι μόνο βασανιστικὴ γιὰ τὸν ἴδιο, ἀλλὰ καὶ ἀποκρουστικὴ γιὰ τοὺς γύρω. Ἄλλαζε καὶ παρεμόρφωνε τὸ πρόσωπο. Ἡ πιὸ ὡραία γυναίκα γινόταν ἡ πιὸ ἄσχημη, καὶ ὁ πιὸ ὡραῖος ἄντρας γινόνταν ὁ πιὸ ἄσχημος. Ἔπεφταν μύ­τες, αὐτιά, σάρκες, σάπιζε ὁ ἄνθρωπος.
⃝ Τὸ δὲ χειρότερο; ἦταν μεταδοτική, τρομε­ρὰ μεταδοτική. Ἕνας λεπρὸς μποροῦσε νὰ μετα­δώσῃ τὴ λέπρα σὲ ὁλόκληρη πόλι. Γι’ αὐ­τό, μό­λις κάποιος παρουσίαζε ἐξανθήματα λέ­πρας, ἀμέσως ἡ πολιτεία ἐλάμβανε μέτρα· τὸν ἔβγαζε ἔξω ἀπὸ τὴν κατοικημένη περιοχή, τὸν ἔ­στελνε νὰ ζήσῃ μακριά, μέσ’ στὰ δάση, στὰ ἄ­γρια βουνὰ καὶ τὶς σπηλιές. Τοῦ κρεμοῦσαν ἀ­κόμα κουδούνι, ὅπως στὰ γίδια, γιὰ νὰ εἰδοποιῇ· Μὴ μὲ πλησιά­σετε, εἶ­μαι λεπρός!… Πρόλαβα κ’ ἐγὼ τοὺς λε­προύς. Ἐπισκέφθηκα τὸ λεπρο­κομεῖο ποὺ ἦταν στὴν Ἀθήνα. Κάθισα μία – δύο ὧρες μαζί τους, εἶδα τὸν πόνο καὶ τὸ κλάμα τους. «Δὲν κοιμούμεθα τὴ νύχτα», μοῦ ἔλεγαν. Τὰ χαρακτηριστικά τους ἀλλοιωμένα τρομε­ρά. Φρί­κη… Βορείως τῆς Κρήτης εἶνε ἕνα νησάκι, ἡ Σπιναλόγγα, ὅ­που παλαιὰ ὑπῆρχε λεπροκομεῖο. Δύο – τρεῖς χιλιάδες ἦταν οἱ λεπροὶ στὴν Σπιναλόγγα. Τώρα ἔφυγαν ὅλοι, θεραπεύθηκαν.

* * *

Σήμερα, δόξα τῷ Θεῷ, δὲν ὑπάρχουν πολλοὶ λεπροί. Μὲ τὰ φάρμακα ποὺ βρέθηκαν, ἡ λέπρα θεραπεύεται. Ὑπάρχουν ὅμως κάποιοι ἄλλοι λεπροί, λεπροὶ ὄχι στὸ σῶμα ἀλλὰ στὴν ψυχή. Ὅπως τὸ σῶμα ἀσθενεῖ, ἔτσι καὶ ἡ ψυχή. Εἶνε δὲ ἡ ἀσθένεια τῆς ψυχῆς πιὸ σοβαρὴ ἀ­πὸ τοῦ σώματος. Ἡ ἀσθένεια τῆς ψυχῆς στὴ γλῶσ­σα τῆς ἁγίας Γραφῆς ὀνομάζεται ἁμαρτία. Ἡ ἁμαρτία εἶνε χειρότερη κι ἀπὸ τὸν καρκί­νο. Δὲν τῆς δίνουμε δυστυχῶς τὴν πρέπουσα σημα­σία. Θὰ μπορούσαμε νὰ τὴν παρομοιάσουμε μὲ τὴ λέπρα. Καὶ πάνω σ’ αὐτό, ὅτι ἡ λέπρα εἶνε σύμβολο τῆς ἁμαρτίας, θὰ κά­νω δυὸ – τρεῖς παρομοιώσεις καὶ θὰ τελειώσω.
⃝ Ὅπως ἡ λέπρα ἔτσι καὶ ἡ ἁ­μαρτία εἶνε βασανιστικὴ γιὰ τὸν ἴδιο τὸν ἁμαρτωλό. Ὁ ἀθῷ­ος ἄν­θρωπος ἔχει ἡσυχία, κοιμᾶται ἤρεμος κάτω ἀ­πὸ τὰ ἄστρα καὶ λέει· «Ἐν εἰρήνῃ ἐπὶ τὸ αὐτὸ κοιμηθήσομαι καὶ ὑπνώσω» (Ψαλμ. 4,8). Ὁ ἁμαρτωλὸς ὅμως, λ.χ. ὁ φιλάρ­γυρος; Δὲν κοιμᾶ­ται. Κάθε­ται τὰ μεσάνυχτα καὶ μετράει τὶς λί­ρες ―γεγονὸς αὐτό―, ἢ σκέπτεται πῶς τὸ ἕ­να ἑκατομμύριο θὰ τὸ κά­νῃ δύο, τρία…. Λέει σὰν τὸν ἄφρονα πλούσιο· «Τί ποιήσω;» (Λουκ. 12,17), τί νὰ κάνω; Τὸν τρώει τὸ μικρόβιο τοῦ μαμωνᾶ, τῆς πλεονεξίας.
⃝ Ἡ ἁμαρτία εἶνε ἀκόμη ἀποκρουστικὴ γιὰ τοὺς ἄλλους σὰν τὴ λέπρα. Ἡ ὑπερηφάνεια λ.χ., ἡ σκληροκαρδία, ἡ ζήλεια, ἡ μνησικακία δηλητηριάζουν τὴν ἀνθρώπινη κοινωνία, κάνουν ἀνεπιθύμητον ὅποιον τὶς ἔχει, τὸν ἀπομακρύνουν ἀπὸ ὅλους. Ποιός δὲν ἀ­ποστρέφεται καὶ δὲν ἀηδιάζει ἕναν ἀλαζόνα, ἕνα φθονερό, ἕναν ἐκδικητικό, ἕνα συκοφάντη;
⃝ Ἀλλὰ τὸ χειρότερο εἶνε, ὅτι ἡ ἁμαρτία εἶνε μεταδοτική. Ἡ λέπρα ἔπαυσε σήμερα νὰ μετα­δίδεται ὅπως παλαιότερα, ἡ ἁμαρτία ὅμως ἐξ­ακολουθεῖ νὰ εἶνε πολὺ μεταδοτική. Ἂν δὲν λη­φθοῦν ἐγκαίρως μέτρα, ἀλλοίμονο. Θέ­λετε παραδείγματα; Στὴν Κύπρο μας δὲ βλαστημοῦ­σε οὔτε ἕνας. Τώρα βλαστημοῦν. Ἀπὸ ποῦ τὸ ἔμαθαν; Ἀπὸ τοὺς δικούς μας· ἀνάξιοι ἀξιωμα­τικοὶ καὶ στρατιῶτες, αὐτοὶ τοὺς δίδαξαν τὴ βλασφημία. Ἀντέδρασαν πρὸς στι­γμὴν οἱ Κύ­πριοι, ἀλλὰ μετὰ ἡ λέπρα τῆς βλασφημίας δι­αδόθηκε. Ἄλλο παράδειγμα· στὴν πατρίδα μας ἡ πορνεία καὶ ἡ μοιχεία ἦταν σπάνιες. Ἡ γυναί­κα δὲν ἔδινε τὸ κορμί της σὲ ξένον ἄντρα. Τώ­ρα; Μὲ τὴν ἐπίδρασι τῆς ξενομανίας αὐτὰ ἔ­γιναν μόδα. Οὔτε ὁ νόμος πλέον τὰ τιμωρεῖ. Ἔτσι, ἀντιστάσεως μὴ ὑπαρχού­σης, ἡ ἁμαρτία κυκλοφόρησε καὶ ἔγινε πλέον παιχνίδι.

* * *

Ἀδελφοί μου! Ἐξ ἐπόψεως ἠθικῆς εἴμεθα λεπροί. Δὲν ὑπάρχουν ἆραγε φάρμακα; Ὑπάρ­χουν. Ἰατρεῖο καὶ φαρμακεῖο εἶνε ἡ Ἐκκλη­σία. Ἰατρὸς ψυχῶν καὶ σωμάτων ―δὲν εἶνε ψέ­μα, εἶνε ἀλήθεια― εἶνε ὁ Χριστός. Καὶ ἔχει πολλὰ φάρμακα, φάρμακα γενικὰ καὶ εἰδικά.
Φάρμακο γενικῆς χρήσεως εἶνε – μία λέξις· ἡ πίστις. Νὰ ζητήσουμε ἀπ’ τὸ Θεό· Δῶσε μας πίστι σὰν τὴν πίστι τῶν προγόνων μας. Οἱ δέκα λεπροί, ἀπογοητευμέ­νοι ἀ­π’ τὸν κόσμο καὶ τὰ ἐγκόσμια, μόλις εἶ­δαν τὸ Χριστό, φώναξαν· «Ἰησοῦ ἐπιστάτα, ἐ­λέ­ησον ἡμᾶς» (Λουκ. 17,13). Πίστευαν ἀκραδάν­τως, ἔτσι θεραπεύθηκαν.
Ὑπάρχουν ὅμως καὶ ἄλλα φάρμακα, εἰδι­κῆς χρήσεως. Ποιά εἶν’ αὐτά; Εἰδικὸ φάρμακο λ.χ. γιὰ τὴ φιλαργυρία, ποὺ «εἶνε ῥίζα ὅλων τῶν κα­κῶν» (Α΄ Τιμ. 6,10) ―δύο παγκόσμιοι πόλεμοι ἐξ αἰτίας της ἔγιναν― ποιό εἶνε; εἶνε ἡ ἐλεημο­σύνη. Τὸ εἰδικὸ φάρμακο τῆς ὑπερηφανείας εἶνε ἡ ταπείνωσι, τῆς μνησικακίας εἶ­νε τὸ «συγχωρῶ ἀπὸ τὰ βάθη τῆς καρδιᾶς». Τὸ εἰ­δι­κὸ φάρμακο τῆς ἀνηθικότητος καὶ φαυλό­τητος εἶνε ἡ ἐγκράτεια κ.τ.λ..
Σήμερα ἡ κοινωνία μας εἶνε βαρύτατα ἀσθε­νής. Ἡ ἀσθένειά της δὲν θεραπεύεται μὲ ἀ­σπιρίνες· χρειάζονται φάρμακα ῥιζικά. Καὶ τέτοια φάρμακα εἶνε, νὰ ἐπιστρέψουμε στὴν πί­στι τῶν πατέρων μας. Τότε καὶ ἡ ἀθεΐα καὶ ἡ ἀπιστία καὶ ἡ φιλαργυρία καὶ ἡ μνησικακία καὶ ἡ πορνεία καὶ ἡ μοιχεία καὶ ὅλα αὐτὰ θεραπεύονται. Μόνο ἐμεῖς νὰ μιμηθοῦμε τοὺς λεπροὺς καὶ νὰ φωνάξουμε· «Κύριε Ἰησοῦ Χριστέ, ἐλέησόν μας». Νὰ τὸ ποῦμε ὅλοι, ἀπὸ τὰ βάθη τῆς καρδιᾶς μας, καὶ τὸ θαῦμα θὰ γίνῃ. Μέσα στὸ ἔθνος μας δὲν θὰ ὑπάρχῃ ἡ λέπρα τῆς βλασφημίας, τῆς κα­κίας, τῆς μνησικακί­ας, τῆς μοχθηρίας, τοῦ μίσους…, ἀλλὰ θὰ ὑ­πάρχῃ ἀγάπη, θὰ ὑπάρχῃ ὁ Χριστός· ὅν, παῖ­δες Ἑλλήνων, ὑμνεῖτε καὶ ὑπερυψοῦτε εἰς πάντας τοὺς αἰῶνας· ἀμήν.
† ἐπίσκοπος Αὐγουστῖνος
(Ομιλία του Μητροπολίτου Φλωρίνης π. Αυγουστίνου Καντιώτου στον ιερό ναὸ της  Ἁγίας Τριάδος Πτολεμαΐδος 21-1-1990)